اثرات عصاره اکدایستروئیدی گیاه Silene aucheriana و هالوفنوزاید در کنترل موریانه Reticulitermes sp. (Isoptera: Rhinotermitidae) در شرایط آزمایشگاهی

امروزه ترکیبات اکدایستروئیدی، از جمله فیتو اکدایستروئید ها و آنالوگ های اکدایسون، به دلیل توانایی کنترل آفات مورد توجه قرار گرفته اند. آگونیست های هورمون پوست اندازی با اختلال در پوست اندازی باعث مرگ زودرس آفت می شوند و برای موجودات غیرهدف، ایمن اند. هدف از این مطالعه بررسی اثرهای ترکیبات اکدایستروئیدی موجود در گیاه سیلن ایرانی Silene aucheriana در مقایسه با آفت کش هالوفنوزاید 5 روی موریانه Reticulitermes sp و محاسبه مقادیر LT50وLT90 ترکیبات ذکرشده روی موریانه Reticulitermes sp در قالب آزمون های انتخابی و غیر انتخابی است. تجزیه و تحلیل داده ها به روش پروبیت نشان داد که با افزایش غلظت، زمان مرگ و میر LT50وLT90 کاهش یافت. درصد مرگ و میر محاسبه شده در غلظت های1000و2500و5000و10000 پی پی ام هالوفنوزاید در آزمون انتخابی به ترتیب 54،60،76و80 درصد و برای عصاره گیاه S. aucheriana در غلظت های 5،10،20و40 درصد به ترتیب58،68،75و89 درصد بود. این ترکیبات هالوفنوزاید و عصاره سیلن سبب ایجاد بدشکلی و اختلال در پوست اندازی در موریانه Reticulitermes sp. شد نتایج نشان داد که این ترکیبات هالوفنوزاید و عصاره سیلن می توانند راه حل مناسبی برای کنترل موریانه Reticulitermes sp. باشند. بنابر این برای کنترل موریانه ها لازم است مطالعات جامعی روی ترکیبات اکدایستروئیدی انجام گیرد.

کلیدواژه ها:

آنالوگ اکدایسون ، ترکیبات اکدایستروئیدی ، فیتواکدایستروئید ، Reticulitermes