مقایسه واکنش انواع بهاره و پاییزه ژنوتیپ های مختلف گندم نان Triticum aestivum در مقابل بیماری پاخوره گندم Take-all disease

بیماری پاخوره گندم ناشی از قارچ Gaeumannomycs graminis var. Tritici از بیماری های مهم گندم است که ریشه و طوقه را دچار آسیب میکند. ارزیابی ژرمپلاسم و شناسایی منابع مقاومت، اولین مرحله در تولید ارقام مقاوم به این بیماری است. در این بررسی221 ژنوتیپ گندم نان، تهیه شده از نقاط مختلف ایران و خارج از کشور، در مقابل جدایه T-41 این قارچ مورد ارزیابی گلخانه ای قرار گرفتند. صفات میزان آلودگی ریشه و طوقه نمره بیماری ، وزن خشک بیولوژیک و ارتفاع در ژنوتیپ های بهاره اندازه گیری شد از آنجایی که نیاز سرمایی ژنوتیپ های پاییزه در گلخانه برطرف نشد، لذا ژنوتیپ های بهاره به ساقه رفتند و ارتفاع فقط در ژنوتیپ های بهاره اندازه گیری شد . بر اساس میانگین نمره بیماری S ژنوتپ ها به 6 دسته تقسیم شدند، بر این اساس 4 ژنوتیپ کاملا مقاوم Sc=.، 42 ژنوتیپ مقاوم () 42 ژنوتیپ نیمه مقاوم () 70 ژنوتیپ نیمه حساس ()45 ژنوتیپ حساس ()و18 ژنوتیپ کاملا حساس () شناسایی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس، رگرسیون لجستیک و کای اسکوئر به خوبی تنوع ژنتیکی موجود در جمعیت را از نظر مقاومت به بیماری و رابطه بین عکس العمل به بیماری و نوع رشد نشان داد . انواع پاییزه، نسبت به بهاره مقاومت بیشتری داشتند. همچنین با مقایسه تیمارهای شاهد با آلوده مشخص شد که احتمالاً این بیماری سیستم دفاعی گیاه را تحریک میکند که منجر به رشد بیشتر تیمارهای آلوده نسبت به شاهد میشود

کلیدواژه ها:

رگرسیون لجستیک ، ژرم پلاسم ، مقاومت Gaeumannomyces graminis var tritici