بررسی تحمل رقم ها و لاین های گندم نسبت به Schizaphis graminum شته سبز گندم و بررسی پارامتر های جدول زندگی آن

در این تحقیق برخی فراسنجه (پارامتر)های جدول زندگی شته سبز گندم، (Rondani) Schizaphis graminum،روی رقم های یاواراس، بهار، اکبری، پیشتاز و امید و لاین (رگه)­های گندم R1-10، R3-16، R3-17 و R2-9 در شرایط آزمایشگاهی، طی سال 1395 با بررسی بقا و باروری روزانه شته درون قفس­های بوته­ای بررسی شد. همچنین میزان تحمل رقم ها و لاین­های نامبرده به شته بر پایه میزان برخی از پارامتر های رشدی از جمله کاهش ارتفاع، میزان سبزینه (کلروفیل)، وزن تر و خشک گیاه در گیاهان آلوده نسبت به گیاهان سالم محاسبه شد. آزمایش­ها در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. شته­ها در روزهای اولیه زندگی بقای 100 درصد داشتند. با گذشت زمان، میزان بقاء روند کاهشی پیدا کرد و در روز 44 آخرین حشره ماده تلف شد. بالاترین و پایین­ترین میزان امید به زندگی در روز اول زندگی به ترتیب روی پیشتاز و R1-10 بود. کمترین میزان ذاتی افزایش جمعیت روی رقم یاوراس (262/0 بر روز) و بیشترین آن روی پیشتاز و R2-9 (به ترتیب 346/0 و 340/0 بر روز) به­طور معنی­دار مشاهده شد. بنا بر نتایج آزمایش تحمل، کمترین درصد کاهش وزن تر و خشک در یاواراس، بهار، R1-10 و R3-16 و بیشترین آن ها در R2-9 و پیشتاز بود. همچنین کمترین درصد کاهش کلروفیل در یاواراس و R1-10 و بیشترین آن در امید و R2-9 مشاهده شد. نتایج بررسی ها نشان داد، پیشتاز و R2-9 حساس ترین و یاواراس و R1-10 مقاوم­ترین رقم ها و لاین­های گندم آزمایشی نسبت به S. graminum بودند.

کلیدواژه ها:

امید به زندگی ، کلروفیل ، شته سبز گندم ، نرخ ذاتی افزایش جمعیت