الگوی شکل گیری نوآوری اجتماعی در جهاد سازندگی

محققان حوزه نوآوری معتقدند که نوآوری دیگر تنها ساختار اقتصادی یا فرایند فنی نیست و آن را می­توان در قواره پدیده ای اجتماعی دانست. جهاد سازندگی نیز یکی از نهادهای نوظهور انقلاب اسلامی است که توانست در روندی رو به رشد به توسعه خدمات اجتماعی بپردازد و بخشی از نیازهای روز جامعه را در دوره حیات خود به گونه های نوآورانه نسبت به ساز و کارهای موجود و بوسیله مردم و سازماندهی مردمی برآورده سازد. لذا از این منظر می­توان جهاد سازندگی را به مثابه یک نهاد نوآور اجتماعی مورد مطالعه قرار داد. بنابراین محقق در این تحقیق به دنبال این است تا مبتنی بر راهبرد تحلیل مضمون و با استفاده از تحلیل بیش از 30 مصاحبه­های هدفمند و اسناد و تحقیقات مرتبط انجام شده با این نهاد، الگوی شکل­گیری نوآوری اجتماعی در جهاد سازندگی را تشریح کند. هم­چنین به علت عدم دسترستی به تمامی اعضای مدیران و متخصصان مرتبط در جهاد در این تحقیق از رویکرد نمونه­گیری غیر احتمالی و با شیوه گلوله برفی استفاده شد. مبتنی بر نتایج، این الگو فرایندی است که با ایجاد اضطرار محرک بر محوریت ولی شروع شد و با شکل­گیری اولیه مبتنی بر نیت­مندی جهادی و تربیت نوین اسلامی ادامه یافت و بر بستر ساختاری جهادی و در محیط و فرهنگی با کنش جهادی توسعه و قوام پیدا کرد و در نهایت موجب بسیج عمومی و احیای فرهنگ یاریگری به منظور رفع نیازهای جامعه توسط آحاد مردم شد.

کلیدواژه ها:

جهاد سازندگی ، نوآوری ، نوآوری اجتماعی