تحلیل متن شناسی زیارتنامه حضرت امام رضا(ع)برپایه نظریه کنش گفتار

نظریه کنش گفتار یکی از مهمترین نظریاتی است که بر دو حوزه فلسفه زبان و زبان دین تاثیر گذاشته است. آستین، ارایهکننده این نظریه، کاربرد زبان برای انجام کارهایی از قبیل اعلام کردن، وعده دادن، اظهار داشتن، تهدید کردن و ... را کنش گفتار نامید. وی واحد ارتباط زبانیرا کنشهای گفتاری اعلام کرد، بدین معنی که ارتباط زبانی هنگامی اتفاق میافتد که گوینده،کنش گفتاری انجام دهد. جان سرل بر پایه این نظریه کنشهای گفتاری را به پنج دسته تقسیم بندی کرد: کنشهای اظهاری، اعلامی، تعهدی، ترغیبی و عاطفی. بررسی متنشناسی زیارتنامه حضرت امام رضا (ع) بر اساس طبقهبندی فوق نشان داد از مجموع 107 کنش گفتاری به کار رفته در این متن، کنشهای عاطفی با 38 مورد بیشترین و کنشهای اعلامی با 22 مورد کمترین تعداد را به خود اختصاص دادهاند. ضمن آن که در متن فوق هیچگونه کنش گفتاری تعهدی به کار نرفته است. نتایج فوق نشاندهنده ایجاد ارتباط عمیق عاطفی گوینده و مخاطبیا مخاطبان زیارتنامه است. به عبارتی گوینده متن تلاش کرده است احساساتی از قبیل ارادتمندی، قدردانی و دوستی خویش را در قالب این متن با مخاطب خویش به اشتراک بگذارد. اختلاف ناچیز بین تعداد سایر کنشهای به کار رفته در متن با توجه به تعداد کلکنشهای موجود معنیدار به نظر نمیرسد.

کلیدواژه ها:

بررسی متنشناسی ، نظریه کنشگفتار ، آستین ، سرل ، زیارتنامه حضرت امام رضا(ع)