مقایسه تطبیقی تصویر پردازی های حماسی در دیوان متنبی و عنصری

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 477

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JCTK-10-19_001

تاریخ نمایه سازی: 20 خرداد 1398

چکیده مقاله:

سعی این پژوهش بر آن است تا تصویرپردازی های حماسی دیوان متنبی و عنصری را در قصایدی که به صورت ویژه به شرح جنگ ها و لشکرکشی های سیف الدوله و محمود غزنوی، پرداخته است، مورد بررسی قرار دهد و با تجزیه و تحلیل موضوعات مشترک به کار رفته در تصویرهای حماسی دو شاعر و بررسی تاثیر صبغه اقلیمی بر خلق این تصویرها به این پرسش اساسی پاسخ-دهد که هر یک از این دو شاعر برای خلق تصویرهای حماسی از چه تکنیک هایی استفاده کرده اند وکاربرد این تکنیک ها در نهایت چه تاثیری بر سطحی یا عمیق بودن تصاویر گذاشته است در این تحقیق قصایدی انتخاب شده است که اختصاصا به شرح جنگ های سیف الدوله و متنبی می پردازند و بعضی از آنها فهرستی از جنگ های این دو پادشاه هستند. شیوه ارائه مطالب در این تحقیق، تحلیلی است و پژوهش در پایان به این نتیجه دست می یابد که مشترکات زیادی در موضوعات و تکنیک های تصویر-پردازی حماسی دو شاعر دیده می شود. براساس این پژوهش عنصری با تاثیرپذیری از متنبی، در بیشتر موضوعاتی که متنبی تصویر پردازی کرده، نمونه هایی خوب از قصاید حماسی را به ادب فارسی تقدیم کرده است. اما شیوه عنصری در خلق تصاویر حماسی یعنی به کارگیری تکنیک هایی چون استفاده از اوزان مناسب حماسه، واژگان و ترکیبات حماسی، تشبیهات و استعاره هایی با مضامین حماسی و استفاده از قصاید مقتضب که به حماسی تر کردن فضای قصاید او کمک می کند، سبب می شود که بتوان ادعا کرد هرچندتصویر های متنبی از نظر تازگی، تنوع، پیچیدگی و پویایی، بر تصویر های عنصری برتری دارند، اما تصاویر عنصری از نظر به کار گیری مجموعه عناصر حماسی برای ایجاد لحن حماسی قصاید، در جایگاه بالاتری قرار دارند. همچنین نشان دادن سطحی بودن تصاویر حماسی دو شاعر و دور بودن از تراکم و تو در تویی تصاویر از آن گونه که منجر به پیچیدگی و دور خیالی شعر می شود، برآیند دیگر این پژوهش است.

نویسندگان

سارا برامکی

دکتری زبان و ادبیات فارسی، مدرس دانشگاه هرمزگان

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­اثیر، ضیاءالدین. (1419). المثل­السائر فی­الاذب­الکاتب و الشاعر. تصحیح عباس اقبال ...
  • پارسا­پور، زهرا. (1383).  مقایسه زبان حماسی و غنایی با تکیه ...
  • جاحظ،عمروبن­بحر. (1958). الحیوان. تصحیح عبدالسلام هارون. قاهره: مطبعه عیسی البابی ...
  • جرجانی، عبدالقاهر. (1420).  دلائل الاعجاز. بیروت: دارالکتاب العربی. ...
  • حبیبی، علی­اصغر و سلیمانی، مرتضی. (1393). بررسی تطبیقی مدح سیف­الدوله ...
  • حریرچی، فیروز و محسنی، علی­اکبر. (1380). صورخیال در شعر متنبی ...
  • دشتی، مریم و صادقیان، محمدعلی. (1388). لحن حماسی در قصاید ...
  • سبزیان­پور، وحید. (1393). بررسی تطبیقی حماسه در شعر متنبی و ... [مقاله ژورنالی]
  • طالبیان، یحیی. (1378). صورخیال در شعر شاعران سبک خراسانی. کرمان: ...
  • عنصری، ابوالقاسم حسن. (1342). دیوان اشعار عنصری. به کوشش محمد ...
  • عمران­پور، محمد­رضا. (1384). عوامل ایجاد و تغییر و تنوع و ...
  • فتوحی رودمعجنی، محمود. (1385) بلاغت تصویر. تهران: سخن. ...
  • قرطاجنی، ابی­الحسن­حازم. (1986). منهاج­البلغاء و سراج­الادباء. تقدیم و تحقیق: محمدالحبیب­ابن ...
  • المتنبی، احمد­بن­حسین. (1357ق-1938م). دیوان اشعار متنبی (2جلد). شارح عبدالرحمن البرقوقی. ...
  • مسبوق، سید مهدی و قائمی، مرتضی و فرخی­راد، پروین. (1390). ...
  • ممتحن، مهدی. (1386). تاثیر سروده­های عربی بر قصاید عنصری . ...
  • یلمه ­ها، احمدرضا. (1392). بررسی تطبیقی اشعار مدحی عنصری و ...
  • نمایش کامل مراجع