بررسی اثر رطوبت، دما و فشار بر مقدار سختی واجهشی چکش اشمیت در سنگ های مختلف

چکش اشمیت امکان اندازه گیری سریع و ارزان سختی سطح سنگ را به صورت برجا و آزمایشگاهی فراهم می آورد. این پارامتر به طور گسترده در تخمین خواص مکانیکی سنگ ها از جمله مقاومت فشاری تک محوره و ضریب یانگ استفاده می شود. سختی واجهشی چکش اشمیت هم چنین می تواند در ارزیابی کیفیت ساختاری سنگ، پیش بینی پارامترهای حفرپذیری و برش پذیری و میزان سایندگی سنگ، هوازدگی آن و تعیین مقاومت دیواره درزه استفاده شود. عوامل مختلفی مانند ابعاد نمونه آزمایش شده، زبری سطح، هوازدگی، محتوای رطوبت، نوع چکش اشمیت و روش اندازه گیری و غیره بر نتایج سختی واجهشی اشمیت اثر می گذارند. در مقاله حاضر بعد از مرور نتایج تحقیق های اخیر انجام گرفته در زمینه تاثیرات این عوامل، به بررسی آزمایشگاهی اثر عوامل رطوبت، درجه حرارت و بارگذاری تک محوری بر سختی واجهشی اشمیت چندین نوع سنگ سالم و نیز نمونه بتن پرداخته شده است. نتایج حاصل نشان داد که رطوبت عموما سبب کاهش مقدار سختی واجهشی اشمیت سنگ می شود. میزان این کاهش وابسته به نوع سنگ است. هم چنین دما تاثیر زیادی بر مقدار سختی واجهشی اشمیت دارد. رابطه بین کاهش سختی با افزایش حرارت برای سنگ های آزمایش شده، به شکل خطی بوده است. از طرفی اندازه گیری سختی نمونه تحت بارگذاری تک محوره نشان داد که اعمال بار روی سنگ، سبب افزایش سختی واجهشی اشمیت نمونه می شود. به این امر باید اندازه گیری برجای سختی در دیواره فضاهای زیرزمینی که سنگ ها تحت بارگذاری قرار دارند، مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

سختی واجهشی چکش اشمیت ، رطوبت ، درجه حرارت ، بارگذاری تک محوره