بررسی پایداری دامنه های سازند گچساران واقع در مخزن سد گتوند تحت تاثیر آبگیری مخزن و انحلال مصالح نمکی

مخزن سد گتوند با طولی بیش از نود کیلومتر را سازندهای گچساران، میشان، آغاجاری و بختیاری احاطه کرده اند . مسئله مهم در مخزن سد حضور سازند گچساران است که حاوی حجم چشمگیری از نمک است و به فاصله چهار کیلومتر، در بالادست محور سد قرار دارد. شور شدن آب سد در نتیجه انحلال نمک در آب مخزن می تواند عوارض جدی زیست محیطی به همراه داشته باشد. علاوه بر انحلال مستقیم نمک در تماس با آب مخزن، ناپایداری دامنه ای نیز می تواند بر این فرایند تاثیرگذار باشد. لغزش های احتمالی در دامنه های حاوی نمک، حجم چشمگیری از نمک را در مدت زمان کوتاهی در تماس با آب مخزن قرار خواهد داد. در این تحقیق به منظور بررسی فرایند زمین لغزش در محدوده مخزن، و همچنین تاثیر انحلال لایه های نمکی بر لغزش، ویژگی های مهندسی مصالح غالب سازنده توده های سنگی با استفاده از آزمایش های مکانیک سنگ تعیین شد. سپس نتایج حاصل از آزمایش های انجام شده بر روی نمونه های سنگ بکر و روش GSI برای برآورد پارامترهای مهندسی توده سنگ استفاده شد. از طرف دیگر برای تعیین تاثیر انحلال لایه های نمکی بر لغزش، نمونه هایی از نمک به آزمایشگاه منتقل و با استفاده از روش سیرکولاسیون میزان انحلال پذیری آن در شرایط مختلف بررسی شد و نتایج به شرایط مخزن تعمیم داده شد. در نهایت شرایط پایداری دامنه با توجه به ترازهای مختلف آب گیری مخزن، و همچنین تاثیر انحلال لایه های نمکی، با مدل سازی حالت های مختلف در نرم افزار SLIDE تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از این تحلیل ها نشان می دهد که لغزش ها در محدوده مخزن بیشتر کم عمق عستند و تحت تاثیر انحلال لایه نمکی ایجاد می شوند.

کلیدواژه ها:

سد گتوند ، زمین لغزش ، انحلال پذیری ، نرم افزار SLIDE ، سیرکولاسیون