بررسی میزان مقبولیت آموزش الکترونیکی در مراکز آموزش عالی کشاورزی ایران، از دیدگاه اعضاء هیات علمی و دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی

پیشینه و اهداف: آموزش الکترونیکی جدیدترین شکل آموزش از راه دور است و به رویکردی در برنامه­ریزی درسی گفته می­شود که در آن علاوه بر استفاده از روش­های فراگیرمحور، از ابزارهای رایانه­ای و اینترنت استفاده می­شود. اولین نسل از آموزش الکترونیکی یا برنامه­های آموزشی مبتنی بر وب، تاکید بر ارائه کلاس­های فیزیکی بر پایه محتوای آموزشی و اینترنت داشت. امروزه، بسیاری از دانشگاه­ها و موسسات آموزشی در سراسر دنیا با طراحی و ارائه برنامه­ها و دوره­های آموزش الکترونیکی پا به عرصه وجود نهاده­اند تا پاسخ­گوی تقاضای روزافزون علاقه­مندان برای آموزش باشند. یکی از ویژگی­های مطلوبی که می­تواند نقش مهمی در افزایش کارایی و اثربخشی این نوع آموزش داشته باشد، شخصی­سازی محیط یادگیری مطابق ویژگی­های یادگیرندگان است. این تطابق، به این منظور است که کاربر بتواند با توجه به اهداف، دانش و ترجیحاتش از محتوای یادگیری و خدمات دیگر نظام بهره­مند شود و نظام به جای یک برخورد یکسان با همه، با هرکس مطابق ویژگی­های خودش برخورد کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر پذیرش آموزش الکترونیکی در مراکز آموزش عالی کشاورزی ایران و تعیین موثرترین سازه­ها بر پذیرش این فناوری از سوی اعضاء هیات علمی و دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی است. این پژوهش با استفاده از پیمایش و با بهره­گیری از تکنیک آماری چند متغیره تحلیل مسیرانجام شد. روش ها: جامعه آماری در این پژوهش، متشکل از اعضاء هیات علمی و دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی مراکز آموزش عالی کشاورزی ایران هستند. برای سنجش میزان پایایی پرسشنامه، از آلفای کرونباخ استفاده شد. میزان آلفای کرونباخ کلی برای ۶۸ گویه پرسشنامه، عدد ۵/۸۸% به دست آمد که عدد قابل قبولی بوده و نشان­دهنده پایایی بالای پرسشنامه است. در مجموع، تعداد ۶۴۶ پرسشنامه از جامعه آماری پژوهش در چهار دانشگاه جمع­آوری شد. پس از انجام تکنیک آماری چند متغیره تحلیل مسیر و از طریق محاسبه ارقام ضرایب بتا برای مسیرهای مختلف، اهمیت هر مسیر تعیین شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد، در صورتی که اعضاء هیات علمی و دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی آموزش عالی کشاورزی ایران به این ذهنیت برسند که استفاده از آموزش الکترونیکی برای انجام فعالیت­های آموزشی آنان در مراکز آموزش عالی کشاورزی سودمند و قابل اعتماد است، حتی اگر با هنجار ذهنی آنان سازگار نبوده و دارای ریسک باشد، باز هم از آموزش الکترونیکی استفاده خواهند نمود؛ همچنین از منظر پاسخ­گویان، آموزش الکترونیکی، آموزشی امن و مناسب تشخیص داده شد، به گونه­ای که، ریسک­های احتمالی موجود در این گونه آموزش­ها در محیط­های مجازی، تاثیری در نگرش آن­ها نسبت به این نوع آموزش ندارد. نتیجه گیری: بنابراین، می­توان گفت در صورتی که اعضاء هیات علمی و دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی آموزش عالی کشاورزی ایران به این ذهنیت برسند که استفاده از آموزش الکترونیکی برای انجام فعالیت­های آموزشی آنان در مراکز آموزش عالی کشاورزی «سودمند» و همچنین «قابل اعتماد» است، حتی اگر با «هنجار ذهنی» آنان سازگار نبوده و «ریسک درک­شده­ای» نیز داشته باشد، باز هم از آموزش الکترونیکی استفاده خواهند نمود.

کلیدواژه ها:

"پذیرش آموزش الکترونیکی" ، "آموزش عالی کشاورزی ایران" ، "تحلیل مسیر" ، "مدل پذیرش فناوری لی و ضرایب بتا" ، "تحلیل"