نقش زیرحوضه ها در پارامترهای کیفیت آب رودخانه چهل چای

روندیابی زمانی و مکانی کیفیت آب برای برنامه ریزی مدیریت منابع آب ضروری است. هدف از انجام این پژوهش تعیین کیفیت منابع آب رودخانه چهل چای با استفاده از شاخص NSFWQI است. نمونه برداری طی یک سال آبی از مهر 1395 تا شهریور 1396 به صورت ماهانه از پنج ایستگاه در خروجی زیرحوضه ها انجام شد. پارامترهای اکسیژن محلول، کل جامدات، نیترات، فسفات، درجه حرارت، اکسیژن موردنیاز بیوشیمیایی، pH، کدورت و کلیفرم مدفوعی با استفاده از روش های استاندارد مورد آزمایش قرار گرفت. شاخص NSFWQI بر اساس داده های جمع آوری شده برای هر نمونه برداری محاسبه و سپس کیفیت آب از نظر مکانی در مسیر رودخانه با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی به پنج طبقه، از خیلی بد تا عالی، تقسیم بندی شد. اثرگذاری هر زیرحوضه در میزان شاخص کیفیت آب تعیین و سپس زیرحوضه ها به ترتیب درصد اثرگذاری اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد که کیفیت آب در ماه های مختلف نمونه برداری با توجه به شاخص NSFWQI بین سه کلاس بد، متوسط و خوب در حال تغییر بود. در فصول مختلف سال، رودخانه از لحاظ کیفیت آب در کلاس متوسط قرار گرفت. از دلایل قرارگیری کیفیت آب در طبقه متوسط را میتوان به عواملی چون کاهش دبی رودخانه در فصل تابستان، افزایش فعالیتهای تفریحی و تفرجی در محدوده رودخانه، پسابهای کشاورزی و کشت غیراصولی در اراضی شیبدار، تخلیه فاضلابهای روستایی، پساب حاصل از استخر پرورش ماهی، و تراکم بالای دام در منطقه اشاره کرد. بنابراین، با توجه به یافته های این تحقیق، مسیله کیفیت آب در این رودخانه میبایست بیشتر موردتوجه مدیران و برنامه ریزان مدیریت منابع آب قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

کیفیت آب ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، شاخص NSFWQI ، مدیریت منابع آب