تاثیر همزیستی با گونه های قارچ میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب کنجد (Sesamum indicum L.) تحت تاثیر رژیم های مختلف آبیاری در شرایط مشهد

به منظور بررسی تاثیر تلقیح با دو گونه قارچ میکوریزا بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب گیاه دانه کنجد (Sesamum indicum L.)، آزمایشی در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در دو سال زراعی 89-1388 و 90-1389 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت اصلی سه سطح آبیاری شامل 2000، 3000 و 4000 متر مکعب آبیاری در هکتار و کرت های فرعی تلقیح با دو گونه قارچ میکوریزا شامل Glomus mosseae و G. intraradices و شاهد بود. نتایج نشان داد که اثر سطوح آبیاری بر تمام اجزای عملکرد به جز وزن هزار دانه، عملکرد بیولوژیک و دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب براساس عملکرد بیولوژیک و دانه معنی دار (05/0p≤) بود. با افزایش مقدار آبیاری از 2000 به 4000 متر مکعب در هکتار عملکرد بیولوژیک و دانه به ترتیب برابر با 52 و 118 درصد بهبود یافت. افزایش مقدار آبیاری از 2000 به 4000 متر مکعب در هکتار بهبود 22 درصدی کارایی مصرف آب کنجد براساس عملکرد دانه را موجب شد. تلقیح با گونه های میکوریزا اجزای عملکرد، عملکرد بیولوژیک و دانه، شاخص برداشت و کارایی مصرف آب کنجد براساس عملکرد بیولوژیک و دانه را به طور معنی داری تحت تاثیر قرار داد (05/0p≤). تلقیح باG. mosseae عملکرد دانه را به ترتیب برابر با 7 و 12 درصد در مقایسه با G. intraradices و شاهد بهبود بخشید. میزان این بهبود برای کارایی مصرف آب براساس عملکرد دانه به ترتیب برابر با 7 و 24 درصد بود. تلقیح با میکوریزا با بهبود توسعه سیستم ریشه ای و در نتیجه افزایش فراهمی رطوبت و دسترسی به عناصر غذایی موجب بهبود کارایی مصرف آب گردیده است که این تاثیر برای گونه G. mosseae بالاتر از گونه G. intraradices بود.

کلیدواژه ها:

توسعه سیستم ریشه ای ، دانه روغنی ، کشاورزی پایدار ، همزیستی میکوریزایی