درآمدی بر نقد متن حدیث

نقد متن حدیث به عنوان چهارمین محور مباحث مربوط به حدیث، کمتر مورد توجه بوده است. از راه نقد متن می توانیم برخی علل و اسباب اختلاف و تعارض احادیث را پیدا کنیم. نخست باید از نقش جوامع اولی و ثانوی در بروز مشکلات متن حدیث سخن گفت. تقطیع، پذیرش حجیت تعبدی خبر و تبویب روایات از منظر فتوا، سه نکته مشکل برانگیز در کار مولفان این کتاب هاست. از دیگر عوامل بروز اختلالات متنی، فقدان میراث مکتوب در دوره های اولیه نزد اهل سنت بوده است؛ چنان که از قصور خط عربی و نیز پدیده نقل به معنا نیز باید به عنوان عوامل انضمامی یادکرد. برای نقد متن درمرحله اول باید از شواهد عام مذکور در علوم حدیث سخن بگوییم، در مرحله دوم، به شواهد خاص یعنی بحث های تاریخی و رجالی و فهرستی بپردازیم، و در مرحله سوم، برای تصحیح متن، تجمیع شواهد را بررسی کنیم.

کلیدواژه ها:

متن حدیث ، جوامع روایی ، حجیت تعبدی ، اختلاف متن ، سنت ، تدوین حدیث