ارزیابی و تحلیل شاخص های توسعه انسانی در مناطق شهری کشور

هدف از توسعه انسانی، ایجاد محیطی توانمند برای مردم در جهت برخورداری از زندگی طولانیتر، سالمتر و خلاقانه تراست. پژوهش حاضر بر آن است تا وضعیت هریک از مناطق شهری کشور را از نظر برخورداری از شاخصهای توسعه انسانی بررسی کند. روش پژوهش در این مقاله توصیفی تحلیلی و از حیث نوع پژوهش، کاربردی است. یافته های پژوهش نشان می دهند که میانگین شاخص آموزش در مناطق شهری 0/806، شاخص استاندارد زندگی 0/617، شاخص سلامت 0/748 و شاخص ترکیبی توسعه انسانی 0/701 است. مطلوب ترین وضعیت شاخص توسعه انسانی بهترتیب مربوط به مناطق شهری استانهای تهران با 0/756، اصفهان با 0/752 و قزوین با 0/750 است. نامطلوب ترین وضعیت این شاخص به ترتیب مربوط به مناطق شهری استانهای سیستان و بلوچستان با 0/628، کردستان با 0/632 و آذربایجان غربی با 0/750 است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که در سه شاخص آموزش، تولید ناخالص سرانه، امید به زندگی و شاخص ترکیبی توسعه انسانی مناطق شهری استان سیستان و بلوچستان، کردستان و آذربایجان غربی نامطلوبترین وضعیت ومناطق شهری تهران، اصفهان و قزوین مطلوب ترین وضعیت را دارا بوده اند. دسته بندی مناطق شهری استانها براساس شاخص توسعه انسانی حاکی از آن است که رده بسیار محروم منطبق بر استانهای مرزی و رده استانهایی که مطلوبترین وضعیت را دارا هستند مربوط به مناطقی است که اغلب در مرکز کشور واقع شدهاند. در مجموع نابرابری شدیدی بین مناطق شهری کشور مشاهده میشود و این نابرابری در شاخص استاندارد زندگی بیشتر از دو شاخص دیگراست.

کلیدواژه ها:

شاخص سلامت ، آموزش ، استاندارد زندگی ، شاخص ترکیبی توسعه انسانی ، مناطق شهری