بررسی تنوع فنوتیپی برخی از ارقام و ژنوتیپ های بادام با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی

به منظور گروه بندی و مقایسه 72 رقم و ژنوتیپ بادام، 30 صفت شامل 12 سفت فنولوژیکی و رویشی درخت و 18 صفت مربوط به خشک میوه ومغز، براساس توصیفگر جهانی بادام اندازه گیری شد. براساس نتایج بدست آمده برخی از صفات مثل عادت رشدی درخت، رنگ گل، وزن خشک میوه، سختی پوست چوبی و طعم مغز دارای ضریب تغییرات بالایی بودند. ضرلیب همبستگی ساده بین صفات نشان داد که بین برخی از صفات اندازه گیری شده رویشی، خشک میوه و مغز همبستگی مثبت یا منفی معنی دار وجود دارد. تجزیه کلاستر در فاصله 25 اقلیدسی ارقام و ژنوتیپ ها را به دو گروه اصلی تقسیم کرد و صفاتی مثل طول خشک میوه، وزن، عرض، و رنگ مغز در تفکیک ارقام و ژنوتیپ ها موثر بودند. با کاهش فاصله اقلیدسی از 25 به 10، ارقام و ژنوتیپ ها به شش گروه اصلی تقسیم بندی شدند که از عوامل مهم تفکیک کلاسترهای اصلی صفاتی از جمله قدر رشدی درخت، سختی و ضخامت پوست چوبی، نسبت طول به عرض خشک میوه، نسبت وزن مغز به وزن خشک میوه و طعم مغز بودند. تجزیه به عامل ها صفات مورد ارزیابی را به 11عامل اصلی کاهش داد که در مجموع 75/07 درصد واریانس کل را توجیه نمودند. براساس نتایج بدست آمده ارقام و ژنوتیپ های دیر رس ساوجبلاغ ، D-124 ؛ D-99 ، شاهرود 12 ، تونر ، نان پاریل ، پرایس ، میرپنج تهران ، پاکوتاه شماره 2 طالقان ، شماره 34-13 ، شماره 8-16 ، شماره 10-11 ، زرقان 10 ، ارومیه 68 ، برگ درشت همدان و یزد 60 از نظر برخی صفات مهم مثل عادت دیر گلدهی، خشک میوه و مغز بهتر از سایر ارقام و ژنوتیپ های بودند.

کلیدواژه ها:

بادام ، صفات مورفولوژیک ، ضریب همبستگی ، تجزیه کلاستر ، تجزیه به عامل ها