اثر تیمار اسید سالیسیلیک بر تحمل به یخ زدگی زمستانه در انگور رقم شاهانی

به منظور ارزیابی اثر اسیدسالیسیلیک در افزایش تحمل یخ زدگی در انگور رقم شاهانی، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. عامل اول اسیدسالیسیلیک در سه سطح (صفر، 5/0و 1 میلی مولار)، عامل دوم زمان محلول پاشی در چهار سطح (مرحله رنگ گیری حبه ها، زمان برداشت، یک ماه پس از برداشت و مجموع سه زمان) و عامل سوم سرمای مصنوعی در چهار سطح (4+، 15-، 18- و 21- درجه سانتی گراد) بود که روی قلمه های جمع آوری شده در ماه های دی و اسفند اعمال شد. آزمایش سال دوم براساس نتایج آزمایش سال اول طراحی و شامل اسیدسالیسیلیک در سه سطح (صفر، 5/0 و 5/1 میلی مولار) در مرحله یک ماه پس از برداشت و سرمای مصنوعی در چهار سطح (4+، 17-، 19- و 21- درجه سانتی گراد) بود که روی قلمه های جمع آوری شده در ماه های دی و اسفند انجام شد. براساس نتایج کاهش دما تا 21- درجه سانتی گراد منجر به افزایش پراکسیداسیون لیپیدهای غشا در هر دو سال آزمایش گردید و در نتیجه، درصد نشت یونی، درصد نشت فنول ها و میزان مالون دی آلدهید پس از اعمال سرمای مصنوعی افزایش یافت. همچنین در دمای 21- درجه سانتی گراد، برخی از شاخص های رویشی از قبیل درصد سبزشدن نقطه رویشی اولیه، درصد سبزشدن نقطه رویشی ثانویه و قدرت بازیابی قلمه ها کاهش نشان دادند. کاربرد اسیدسالیسیلیک با غلظت های 5/0 و یک میلی مولار در سال اول و 5/0 و 5/1 میلی مولار در سال دوم باعث کاهش درصد نشت یونی، درصد نشت فنول ها و غلظت مالون دی آلدهید در نمونه های بافت جوانه و افزایش درصد سبزشدن نقاط رویشی اولیه و ثانویه و قدرت بازیابی قلمه های تحت تنش یخ زدگی گردید. همچنین نتایج نشان داد با کاهش دما تا 21- درجه سانتی گراد، میزان کربوهیدرات های محلول، پرولین و ترکیبات فنولی نیز افزایش یافت. همچنین مشاهده شد کاربرد اسیدسالیسیلیک با غلظت های 5/0 و یک میلی مولار در آزمایش سال اول و غلظت های 5/0 و 5/1 میلی مولار در آزمایش سال دوم منجر به افزایش میزان پرولین، کربوهیدرات‎های محلول و ترکیبات فنولی گردید.

کلیدواژه ها:

اسید سالیسیلیک ، انگور ، تغییرات مورفولوژیک ، تغییرات فیزیولوژیک ، تنش یخ زدگی