بررسی تاثیر جنسیت در احکام جزا و قانون مجازات اسلام

جنسیت انسان یعنی مرد یا زن بودن در احکام جزایی حقوق اسلامی، هیچ تاثیری ندارد. بلکه تفاوتی که میان آنها وجود دارد، به بازده اقتصادی مربوط می شود که آن هم ریشه در تفاوت ساختمان وجودی و توانایی های ذاتی زن و مرد دارد، پذیرش تفاوت بین افراد جامعه به لحاظ جنسیت در احکام جزایی)قصاص ودیات( و شرط اجرای این مجازات ها، باعث ایجاد چالش هایی در فقه جزایی اسلام و قانون مجازات اسلامی شده است. در مسیله قصاص در مورد مردی که زنی را به قتل رسانیده به نظر اکثر فقها، در صورتی می توان مرد را قصاص کرد که نصف دیه کامل را به ورثه قاتل نه خود قاتل داد. بنابراین اجرایحکم قصاص از حقوق بازماندگان مقتول است، نه از حقوق که بگوییم شخصیت او چگونه ارزیایی شده است. لذا حقوق اولیای مقتول در یک سوی داوری و جرم قاتل و حقوق بازماندگان یعنی افراد تحت تکفل قاتل و حقوق اقتصادی آنها در سوی دیگر قضیه قرار دارند. پس تفاوت میان از بین رفتن افراد تحت نظراقتصادی بر کسی پوشیده نیست، و اسلام با وضع قانون پرداخت نصف میلغ دیه در مورد قصاص مرد، رعایت حقوق همه افراد را کرده و از بین خلاء اقتصادی و ضربه نابخشودنی که به یک خانواده می خورد،جلوگیری نموده است. در بحث دیه نیز چون مربوط به جنبه بدنی است، اگر بدن در مسیر اقتصادی قوی تر بود دیه او بیشتر است. در دیه جرح و قطع عضو نیز تفاوت میان زن و مرد در صورتی پیش می آید که مقدار دیه بیش از یک سوم دیه کامل باشد و چون مرد نقش نان آوری و تامین هزینه ها را بر عهده دارد و زنمسیولیتی در این امر ندارد، در برابر جراحات سنگینی که بر مرد وارد می شود و اثر منفی در کارآیی و توانایی او برای فعالیت و تلاش درآمد زایی می گذارد و آن را کاهش می دهد، باید دیه ای بیش از دیه زن داشته باشد تا از آن برای جبران تقلیل کارآیی استفاده کند و نیز در مورد مجازات های مقرر برای جرم های مساحقه و لواط و ارتدا و زنا و قواعدی و سرقت بین زن و مرد در احکام جزایی و قانون مجازات تفاوت هایی وجود دارد. در این پژوهش با بررسی موضوع تاثیر جنسیت در احکام جزاء و قانون مجازاتاسلامی با تکیه بر آراء و نظریات فقها و حقوق دانان به بررسی به خصوصا آیات و روایات و ادله ای که درزمینه احکام کیفری وارد شده است، می توان دریافت تاثیر جنسیت در فقه جزایی اسلام مقتضای وجود هماهنگی بین قوانین اسلام در زندگی خانوادگی و اجتماعی است

کلیدواژه ها:

جنسیت زن و مرد ، حقوق اسلامی ، دیه ، قصاص ، قانون مجازات اسلامی