بررسى مقایسه اى اثر آنتى اکسیدانى گل گاو زبان، گل بابونه و برگ هاى چاى سبز و سیاه بر فتواکسایش اولییک اسید با استفاده از کمپلکس هاى پورفیرینى محلول در آب به عنوان کاتالیزگر

فتواکسیداسیون لیپیدها، فرایند شیمیایى نامطلوبى است که در آن اسیدهاى چرب ضرورى به وسیله گونه فعال اکسیژن یگانه به پراکسید تبدیل مى شوند. در این مطالعه از عصاره هاى آبى برگ هاى چاى سبز و سیاه Camellia sinensis (L.) O. Kuntze، گل بابونه Chamaemelum nobile (L.) All و گل گاوزبان ایرانى Echium amoenum Fisch and C.A. Mey که به ترتیب از رویشگاه هاى طبیعى لاهیجان، شیراز و پارک ملى گلستان جمع آورى شده بودند جهت جلوگیرى از تبدیل اولییک اسید به پراکسید استفاده شد. عصاره هاى آبى مورد نظر به روش خیساندن استخراج شد. تولید اکسیژن یگانه و محصولات پراکسیدى در حضور فتوکاتالیزگر H2TCPP (مزو-تترا کربوکسى فنیل پورفیرین) و نور به وسیله روش هاى طیف سنجى رزونانس مغناطیسى هسته هیدروژن، طیف سنجى UV-Vis و تیتراسیون یدومترى اثبات شد. نتایج آنتى اکسیدانى این گیاهان نشان داد که به ترتیب عصاره هاى آبى گل گاوزبان، برگ چاى سیاه و سبز و سپس گل بابونه توانستند به میزان 42/75، 38/34، 36/98 و 33/51 درصد از تبدیل فتواکسیداسیونى اولییک اسید به پراکسید جلوگیرى کنند. این در حالى است که این مقدار بازدارندگى در تبدیل اولییک اسید به پراکسید براى آنتى اکسیدان شیمیایى اسید اسکوربیک 20/32 درصد به دست آمد. هم چنین نتایج این پژوهش نشان داد که خاصیت آنتى اکسیدانى گل گاوزبان ایرانى در حلال هاى آلى استونیتریل، اتانول و متانول حفظ مى شود.

کلیدواژه ها:

گونه هاى فعال اکسیژن ، اکسیژن یگانه ، گل گاوزبان ایرانى ، اسید چرب غیراشباع ، آنتى اکسیدان