بررسی اثر بافت وفاصله انتقال بر انتشارپذیری نیترات در خاک ماسه ای با استفاده از مدل های بریگهام، فرید – کامبرنوس و کد CXTFIT

افزایشاستفادهازکودهایازتهبه دلیل پویایی زیاد نیترات در خاک تهدیدی جدی برای آب­های زیرزمینی و در نتیجه سلامت انسان است. هدف از این پژوهش بررسی مقادیر انتشارپذیری نیترات در خاک­های ماسه­ای درشت، متوسط و ریز در فواصل انتقال 20، 40 و 80 سانتی­متری در شرایط آزمایشگاهی با سه مدل بریگهام، فرید – کامبرنوس و کد CXTFIT می­باشد.به­این منظور محلول نمک خالص نیترات پتاسیم به عنوان آلاینده پایدار تحت رژیم ماندگار با غلظت 160 میلی­گرم برلیتر به ستون­های خاک اضافه شد، سپس به منظور استخراج پارامترهای مورد نیاز سه مدل مذکور، غلظت نیترات خروجی در حجم­های تخلخل متفاوت اندازه­گیری و منحنی رخنه برای هر ستون رسم گردید. نتایج نشان داد در هر سه مدل با افزایش متوسط فاصله انتقال در ماسه درشت و متوسط، مقدار انتشارپذیری نیترات بیش­تر شد. در فواصل انتقال مختلف، مقادیرانتشارپذیری برای ماسه ریز از 09/0 تا 06/3 سانتی­متر، ماسه متوسط 23/0 تا 6/1 سانتی­متر و ماسه درشت 43/0 تا 18/2 سانتی­متر ، محاسبه شد. اما در ماسه ریز مدل­های بریگهام وCXTFIT کاهش مقدار انتشارپذیری با افزایش فاصله انتقال را نشان دادند. همچنین مشخص شد  که در ماسه ریز با کم شدن فاصله انتقال، مدل بریگهام و CXTFIT نتایج مطلوب­تری را نشان می­دهند.

کلیدواژه ها:

نیترات ، انتشارپذیری ، منحنی رخنه ، کد CXTFIT