تعریف نگاری فعل و زبان شناسی شناختی: مطالعه موردی فعل افشاندن

مطالعات نظری زبان­شناسی و تجربه عملی در فرهنگ­نویسی، دو شاخه مستقل از بررسی­های زبان ی­اندکه هرکدام با پرسش­ها و مسائل ویژه خود روبه رو هستند. هر چند در حوزه معنا­شناسی واژگانی کار زبان­شناس و فرهنگ ­نویس بیشترین مرز مشترک را با هم دارند، اما بیشترین همگرائی در مبحث چندمعنایی به چشم می­خورد. در پژوهش حاضر، بررسی چندمعنایی در پیوند با مقوله واژگانی فعل انجام شد. همچنین داده­هایی مشتمل بر حدود 500 جمله و پاره گفته در ارتباط با فعل حرکتی افشاندن به دست آمد. زبان­شناسی شناختی بحث­های معناشناسی واژگانی را در مرکز مطالعات خود قرار داده است. بر این مبنا، پژوهش حاضر به توصیف چند معنایی فعل افشاندن در چارچوب نظریه معنا شناسی چارچوب ، شبکه واژگانی و دستور ساختی که از نظریات موردتوجه در زبان­شناسی شناختی هستند، می­پردازد. در بررسی چندمعنائی فعل افشاندن به منظور ایجاد تفکیک های معنائی، به طرح دو پرسش پرداخته شد: 1) مرز دو برش معنائی کجاست 2) آیا بین معانی مختلف یک واژه چندمعنا ارتباط وجود دارد و این موضوع چطور می­تواند در فرهنگ­ نویسی موثر باشد بر پایه یافته های پژوهش، مسئله هم معنایی و شمول معنایی و وجود شبکه معنایی بین معناهای گوناگون یک فعل چندمعنا از جمله مبحث های زبان­شناسی شناختی است. این مبحث ها در مرحله تفکیک معانی از کار تعریف­ نگاری فعل و در پاسخ­گوئی به پرسش های پژوهش حاضر بسیار اهمیت دارند. در این میان، اگر تعریف­ نگار بتواند بیشتر از ابزار توصیفی که زبان­شناسی و به خصوص شاخه شناختی در اختیار او قرار می­دهد استفاده کند، کار او نظام­ مند­تر و از خطاهای شخصی بیشتر دور می­شود.

کلیدواژه ها:

فرهنگ نویسی ، تعریف نگاری ، زبان شناسی شناختی ، فعل ، چند معنایی ، شبکه واژگانی ، دستور ساختی ، هم معنایی ، شمول معنایی