آیا افزایش سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از تولید ناخالص داخلی در کشور ایران ضروری است

برآوردها و محاسبات نشان میدهد در سال 1395 بازار فناوری اطلاعات و ارتباطات در کشور ایران حدود 32 هزار میلیارد تومان است که حدود 2/6 درصد تولید ناخالص داخلی کشور است. در پایان برنامه ششم توسعه اقتصادی اجتماعی کشور مقرر شده است این میزان به بیش از 5 درصد و حدود 100 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کند. در این مقاله به دو سیوال اساسی پاسخ می دهیم: -1 آیا افزایش سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از تولید ناخالص داخلی ضروری است و -2 با یک درصد افزایش در سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از GDP، سهم این بخش از رشد اقتصادی چقدر تغییر می کند جهت پاسخ به این دو سوال، ابتدا سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از رشد اقتصادی ایران را به دو روش سهم بالفعل و سهم بالقوه، محاسبه و سپس مقایسه میشوند. نتایج برآوردها نشان میدهد میانگین رشد تولید ناخالص داخلی در ایران طی دوره 1990- 2014 حدود 3/8 درصد و سهم بالفعل فناوری اطلاعات و ارتباطات از این رشد اقتصادی که به روش حسابداری رشد به دست آمده، حدود 0/5 درصد است. سهم بالفعل بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات از رشد به جز سالهای 1990 تا 1992 همواره بیشتر از سهم بالقوه بوده است. از این رو، افزایش ارزش افزوده بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات، تولید ناخالص داخلی را بهدلیل اثر سرریز دانش، سرریز بازار و سرریز شبکه بیشتر از مقدار افزایش ارزش افزوده بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات افزایش میدهد. بنابراین، افزایش سهم بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات از تولید ناخالص داخلی در اقتصاد ایران طی برنامه ششم توسعه اقتصادی ضروری است. همچنین یک درصد افزایش در سهم فناوری اطلاعات و ارتباطات از GDP، رشد اقتصادی را به میزان 0/93 درصد افزایش خواهد یافت.