مهرنرسه

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 884

فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JONDI-1-3_008

تاریخ نمایه سازی: 6 آذر 1397

چکیده مقاله:

مهر نرسه، وزگ فرمذار (: وزیر اعظم) شاهنشاهی ساسانی در دوره ی پادشاهی چندین شاه از جمله یزدگرد یکم (421-399 پ.م)، بهرام پنجم (39-421 پ.م)، یزدگرد دوم (57-439 پ.م) و پیروز (84-459) بوده است. مهرنرسه در سده ی چهارم پیش از میلاد در قریه ابروان در روستای دشت بارین در اردشیر خوره در جنوب پارس به دنیا آمد. او نیز همچون اردشیر بابکان، بنیان گذار دودمان ساسانیان، نسب خود را به ویشتاسب، شاه کیانیان می رساند؛ با این تفاوت برجسته که به کی اشک، شاه اشکانی نیز به عنوان بخشی از دودمان خود اشاره می کند. در منابع عربی، نام پدرش برازه ذکر شده که احتمالا مالک سرزمینی بوده که مهرنرسه و دیگر فرزندانش در آن زاده شده و می زیستند. مهر نرسه توانسته بود بلندپایه ترین مقام در سلسله مراتب اداری شاهنشاهی ساسانی در سده ی پنجم میلادی، یعنی مقام وزرگ فرمذار را به دست آورد. در متن فارسی میانه ی سور سخن در دربار ساهی، رتبه و جایگاه وزرگ فرمذار، فقط از شاهنشاه و شاهزاده ولیعهد پایین تر است، در حالی که سپاهبد (:فرمانده ی ارشد نظامی)، شهردادور (:قاضی شاهی)، مغان اندرزبد (:رییس شورای روحانیون زرتشتی)، هزاربد (:فرمانده ی هزار سرباز) و درون یاز (:برگزار کننده ی مراسم درون)، همگی در مرتبه ی پایین تری از وی قرار دارند. هنگامی که بهرام پنجم (بهرام گور) در شرق ایران درگیر بود، مهرنرسه را به نیابت از خود گماشت و وی با عنوان وزرگ فرمذار، عهده دار کارهای شاهنشاهی شد.

نویسندگان

تورج دریایی

استاد تاریخ ایران دانشگاه کالیفرنیا، ارواین

مرضیه بهزادی

کارشناس ارشد تاریخ ایران باستان از دانشگاه شهید چمران اهواز