بررسی اکتشافی عوامل موثربرکیفیت زندگی کاری معلمان: یک پژوهش ترکیبی

این پژوهش با هدف شناسایی و تحلیل روابط ساختاری عوامل موثربرکیفیت زندگی کاری معلمان اجرا گردید. پژوهش حاضرازنوع پژوهشهای ترکیبی بوده که با استفاده از طرح اکتشافی متوالی ابتدا درمرحله کیفی با مصاحبه نیمه ساختاربامعلمان، عوامل موثربرکیفیت زندگی کاری معلمان، شناسایی شده اند. 12 معلم( 9 مرد و 3 زن) به روش نمونه گیری دردسترس که در مقاطع سه گانه(ابتدایی، متوسطه اول و دوم) آموزش وپرورش شهر کرج در سال تحصیلی 95-94 مشغول کار بودند، در مصاحبه نیمه ساخت دارشرکت کردند. نمونه ای شامل 760 معلم نواحی چهارگانه شهرکرج به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و پرسشنامه محقق ساخته عوامل موثربرکیفیت زندگی کاری معلمان و پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون را پرکردند. داده های به دست آمده در مرحله کیفی پژوهش شامل 5 شاخص فردی، اجتماعی، خانوادگی، شغلی وسازمانی و 17مقوله و 102 زیرمقوله بود. بر اساس این مقوله ها، پرسشنامه عوامل موثربرکیفیت زندگی کاری معلمان طراحی شد روایی سازه بااستقاده از تحلیل عاملی اکتشافی هشت عامل استخراج گردید که در تحلیل عاملی تاییدی با شاخص های برازش مطلوب مورد تایید قرار گرفتند. در نهایت این عوامل به عنوان متغیرهای برونزاد و نمره حاصل از پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون به عنوان متغیردرونزاد دریک مدل تحلیل مسیر بررسی شدند. بر این اساس عوامل مزایای شغلی، توازن کار-خانواده و حمایت مدیران هم به طور مستقیم و هم با واسطه نگرش های شغلی برکیفیت زندگی کاری موثر بودند. عوامل توسعه حرفه ای، حمایت همسر و مشارکت موثر هم از طریق نگرشهای شغلی بر کیفیت زندگی کاری معلمان موثر بودند. شاخصهای برازش مدل نشان دهنده تطابق مدل پژوهش باداده ها بود.

کلیدواژه ها:

زندگی کاری ، کیفیت زندگی کاری ، معلمان