اثر پیش تیمار بذر و محلول پاشی اسید سالیسیلیک بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و عملکرد دانه ماش (Vigna radiata L.) در شرایط تنش خشکی
محل انتشار: مجله پژوهش های تولید گیاهی، دوره: 26، شماره: 2
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 461
فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JOPP-26-2_010
تاریخ نمایه سازی: 11 آبان 1398
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: ماش گیاهی از خانواده حبوبات و تابستانه بوده که در تناوب با غلاتی مانند گندم کشت می گردد. دوره رشد این گیاه 75-90 روز بوده و با نیاز آبی کم، قابلیت بالایی برای رشد در شرایط خشک و نیمه خشک دارد. تنش های غیر زیستی همانند تنش خشکی، از عوامل کاهنده رشد و عملکرد محصولات زراعی شناخته می شوند که با توجه به تغییرات اقلیمی تولید پایدار را به مخاطره می اندازد. تنش خشکی با از بین بردن رنگیزه های فتوسنتزی و اختلال در تبادل گازی، فتوسنتز گیاه را مختل کرده و رشد و تولید در گیاهان را به شدت پایین می آورد. اسید سالیسیلیک یک هورمون طبیعی در گیاهان می باشد و اثرات مختلفی بر فعالیت بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی گیاهان داشته و بعنوان یک پیام رسان در افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های غیرزیستی بویژه تنش خشکی عمل می نماید. کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی می تواند منجر به افزایش فتوسنتز و رشد گیاهان گردد. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر کاربرد سالیسیلیک اسید (به دو روش پیش تیمار و محلول پاشی) بر رشد و عملکرد دو رقم ماش در شرایط تنش خشکی می باشد. مواد و روش ها: به منظور بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک دو رقم ماش در شرایط تنش خشکی، در سال 1396 آزمایشی به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه آزمایشی جهاد کشاورزی کارزان استان ایلام انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل دو سطح آبیاری (آبیاری بعد از 60 و 110 میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر) به عنوان کرت اصلی، دو رقم گوهر و مهر بعنوان کرت فرعی اول و سه سطح کاربرد اسید سالیسیلیک (شاهد، پیش تیمار بذر و محلول پاشی) بعنوان کرت فرعی دوم بود. یافته ها: نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که بر همکنش رقم، تنش خشکی و کاربرد اسید سالیسیلیک بر خصوصیات عملکرد دانه، عملکرد زیستی، تعداد غلاف در بوته و تعداد دانه در بوته معنی دار بود. بالاترین میزان عملکرد دانه ( 1894 کیلوگرم در هکتار) و بالاترین عملکرد وزن خشک توده ( 4997 کیلوگرم در هکتار) در رقم گوهر در شرایط بدون تنش و محلول پاشی اسید سالیسیلیک بدست آمد. همچنین کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی باعث افزایش محتوای کلروفیلa، کلروفیلb و کارتنوئید شد. بیشترین (96%) و کمترین (71%) میزان رطوبت نسبی به ترتیب در تیمار بدون تنش با محلول پاشی اسید سالیسیلیک و تیمار تنش خشکی بدون اسید سالیسیلیک مشاهده شد. نتیجه گیری: کاربرد اسید سالیسیلیک باعث افزایش محتوای رنگیزه های فتوسنتزی، کارتنوئید و رطوبت نسبی گیاه شد و در نهایت افزایش عملکرد در گیاه ماش را بدنبال داشت. عملکرد رقم گوهر در شرایط تنش خشکی و عدم تنش خشکی با کاربرد اسید سالیسیلیک بهبود یافت، ولی اختلاف بین تیمار شاهد و کاربرد اسید سالیسیلیک تحت شرایط تنش، بیشتر بود. در رقم مهر نیز کاربرد اسید سالیسیلیک در شرایط تنش خشکی باعث بهبود 70 درصدی عملکرد نسبت به تیمار عدم کاربرد سالیسیلیک گردید.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
حجت الله حیدری
دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
یاسر علیزاده
استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام
آرش فاضلی
عضو هئیت علمی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :