بازجستی فقهی در مستندات عدم پذیرش شهادت تبرعی در حق الناس

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 1,651

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JOSFI-5-2_006

تاریخ نمایه سازی: 15 مهر 1398

چکیده مقاله:

شهادت از روی تبرع، به­ حالتی گفته می­ شود که شخصی داوطلبانه و بدون اینکه از وی خواسته شود، مبادرت به ادای شهادت نماید. مشهور فقیهان چنین شهادتی را در حق­ الناس فاقد اعتبار دانسته­ و دیدگاه خود را معلل به مستنداتی از قبیل در مظان اتهام قرار گرفتن شاهد، اجماع و برخی از اخبار باب نموده ­اند. تبصره 2 ماده 155 ق.آ.د.ک. سابق که شهادت تبرعی را در حقوق­ الناس غیرمسموع تلقی می­ نمود و ماده 204 قانون جدید (مصوب 1392) که احضار شهود را منوط به تشخیص بازپرس یا معرفی شاکی یا تقاضای متهم می­ نماید، ناظر به­ همین استظهار فقیهان می­ باشد. در مقابل، جستار حاضر در پژوهشی توصیفی­ تحلیلی و با نگاهی مسئله­ محورانه، به بازخوانی مستندات پیش­ گفته پرداخته و با مناقشه در اعتبار آن ­ها، مقتضای ادله و قواعد باب را پذیرش شهادت شخص متبرع یافته است.

نویسندگان

قاسم عبیداوی

استادیار فقه و حقوق اسلامی دانشگاه پیام نور ایران

علی محمدیان

استادیار فقه و حقوق اسلامی دانشگاه بزرگمهر قائنات، (نویسنده مسئول)

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ابن­ ادریس (حلی)، محمد بن احمد، (1410ق)، السرائر الحاوی لتحریر ...
  • ابن­ بابویه، محمد بن على، (1413ق)، من لایحضره الفقیه، قم: ...
  • ابن­ براج، عبدالعزیز بن نحریر، (1406ق)، المهذب، قم: دفتر انتشارات ...
  • ابن­ فارس، احمد بن فارس، (1404ق)، معجم مقائیس اللغه، قم: ...
  • ابن­ منظور، محمد بن مکرم، (1414ق)، لسان العرب، بیروت: دارالفکر. ...
  • ابن ­حنبل، ابوعبدالله الشیبانی، (1414ق)، مسند احمد، بیروت: دار احیاء ...
  • احسایى، ابن ابى­جمهور، (1405ق)، عوالی اللئالی العزیزیه، قم: دار سیدالشهداء ...
  • اردبیلى، احمد بن محمد، (1403ق)، مجمع الفائده و البرهان، قم: ...
  • اشعث کوفى، محمد بن محمد، (بی­تا)، الجعفریات-الاشعثیات، تهران: مکتبه نینوى ...
  • ایروانى، باقر، (1427ق)، دروس تمهیدیه فی الفقه الاستدلالی، قم: دفتر ...
  • بجنوردى، حسن، (1418ق)، منتهى الاصول، قم: بصیرتی. ...
  • بحرانى، حسین بن محمد، (بی­تا)، الانوار اللوامع فی شرح مفاتیح ...
  • تبریزى، جواد بن على، (بی­تا)، اسس القضاء و الشهاده، قم: ...
  • جزایرى، محمدجعفر، (1415ق)، منتهى الدرایه فی توضیح الکفایه، قم: موسسه ...
  • جناتی، محمدابراهیم، (1370ش)، منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامى، تهران: ...
  • جوهرى، اسماعیل بن حماد، (1410ق)، الصحاح-تاج اللغه و صحاح العربیه، ...
  • حائرى، سید کاظم حسینى، (1415ق)، القضاء فی الفقه الاسلامی، قم: ...
  • حرعاملى، محمد بن حسن، (1409ق)، وسائل الشیعه، قم: موسسه آل­البیت(:). ...
  • حلبی، تقى بن نجم، (1403ق)، الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانه ...
  • حمیرى، نشوان بن سعید، (1420ق)، شمس العلوم و دواء کلام ...
  • خوانسارى، سید احمد بن یوسف، (1405ق)، جامع المدارک، قم: موسسه ...
  • خوئی، ابوالقاسم، (1422ق)، مبانی تکمله المنهاج، قم: موسسه احیاء آثار ...
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد، (1412ق)، مفردات الفاظ القرآن، لبنان: ...
  • روحانى، سید محمدصادق، (1412ق)، فقه الصادق(علیه­السلام)، قم: مدرسه امام صادق(7). ...
  • _________ ، (بی­تا)، منهاج الصالحین، 3 جلد، بی­جا. ...
  • سبحانی، جعفر، (1418ق)، نظام القضاء و الشهاده، قم: موسسه امام ...
  • سبزواری، سید عبدالاعلی، (1413ق)، مهذب الاحکام، قم: موسسه المنار. ...
  • سبزوارى، محمدباقر، (1423ق)، کفایهالاحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامى. ...
  • سرخسی، محمد بن احمد بن ابی سهل، (1414ق)، المبسوط، بیروت: ...
  • شهید اول، محمد بن مکى، (1410ق)، اللمعه الدمشقیه فی فقه ...
  • _________ ، (1419ق)، ذکرى الشیعه فی احکام الشریعه، قم: موسسه ...
  • _________ ، (1414ق)، غایه المراد فی شرح نکت الارشاد، قم: ...
  • شهید ثانى، زین الدین بن على، (1410ق)، الروضه البهیه فی ...
  • _________ ، (1413ق)، مسالک الافهام، قم: موسسه المعارف الاسلامیه. ...
  • طباطبایی قمى، سیدتقى، (1425ق)، هدایه الاعلام الى مدارک شرائع الاحکام، ...
  • طب اطب ائ ی ک رب لائ ی ، ع ...
  • طریحى، فخرالدین بن محمد، (1416ق)، مجمع­البحرین، تهران: کتابفروشى مرتضوى. ...
  • طوسی، محمد بن حسن، (1400ق)، النهایه فی مجرد الفقه و ...
  • _________ ، (1407ق)، تهذیب الاحکام، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • علامه حلی، حسن بن یوسف، (1410ق)، ارشاد الاذهان، قم: دفتر ...
  • ­__________ ، (1411ق)، تبصره المتعلمین، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ...
  • _________ ، (1420ق)، تحریر الاحکام، قم: موسسه امام صادق(ع). ...
  • _________ ، (1421ق)، تلخیص المرام، قم: دفتر انتشارات اسلامى. ...
  • فاضل لنکرانى، محمد، (1430ق)، دراسات فی الاصول، قم: مرکز فقه ...
  • فاضل هندى، محمد بن حسن، (1416ق)، کشف اللثام، قم: دفتر ...
  • فیض کاشانى، محمد محسن ابن شاه مرتضى، (بی­تا)، مفاتیح الشرائع، ...
  • فیومى، احمد بن محمد، (بی­تا)، المصباح المنیر فی غریب الشرح ...
  • قرشى، على اکبر، (1412ق)، قاموس قرآن، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • قضاعی مصری، ابوعبدالله محمد بن سلامه، (1407ق)، مسند الشهاب، بیروت: ...
  • کابلى، محمد اسحاق فیاض، (بی­تا)، منهاج الصالحین، 3 جلد، بی­جا. ...
  • کلینى، محمد بن یعقوب، (1407ق)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • متقی هندی، علاءالدین، (1401ق)، کنز العمال فی سنن الاقوال والافعال، ...
  • مجلسى اول، محمدتقى، (1400ق)، یک دوره فقه کامل فارسى، تهران: ...
  • محدث نورى، میرزاحسین، (1408ق)، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، بیروت: ...
  • محقق حلى، جعفر بن حسن، (1418ق)، المختصر النافع فی فقه ...
  • _________ ، (1408ق)، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، ...
  • محقق داماد، سید مصطفى، (1406ق)، قواعد فقه، تهران: مرکز نشر ...
  • مرتضی زبیدى، محمد بن محمد، (1414ق)، تاج العروس من جواهر ...
  • مرقاتی، طه، (1375ش)، حق­الله و حق­الناس، دانشنامه جهان اسلام، تهران: ...
  • مسلم بن الحجاج القشیری النیسابوری، (1398ق)، صحیح مسلم، بیروت: دار ...
  • مشکینى اردبیلی، على، (بی­تا)، مصطلحات الفقه، بی­جا، بی­نا. ...
  • مصطفوى، حسن، (1402ق)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: مرکز ...
  • مغربى، ابوحنیفه، نعمان بن محمد تمیمى، (1385ق)، دعائم الاسلام، قم: ...
  • مغنیه، محمد جواد، (1421ق)، فقه الامام الصادق، قم: موسسه انصاریان. ...
  • مفید، محمد بن محمد، (1413ق)، المقنعه، قم: کنگره جهانى هزاره ...
  • موسوی اردبیلى، سید عبدالکریم، (1423ق)، فقه القضاء، قم: بی­جا. ...
  • مومن قمى، محمد مومن، (1422ق)، القضاء و الشهادات، تهران: موسسه ...
  • میرزاى قمى، ابوالقاسم بن محمد حسن، (1413ق)، جامع الشتات، تهران: ...
  • نجفی، م ح م دح س ن ب ن ب ...
  • نراقى، مولى احمد، (1415ق)، مستند الشیعه فی احکام الشریعه، قم: ...
  • وحید خراسانى، حسین، (1428ق)، منهاج الصالحین، قم: مدرسه امام باقر(ع). ...
  • هاشمی شاهرودی، سیدمحمود و دیگران، (1426ق)، فرهنگ فقه، قم: موسسه ...
  • نمایش کامل مراجع