تأملی در برهان صدیقین به تقریر علامه طباطبایی

علامه سید محمد حسین طباطبایی در حاشیه اسفار، تقریری از برهان صدیقین ارائه داده است که معمولاً ادعا می شود این تقریر علامه، استدلال جدیدی است که وجود خداوند را بدون به کارگیری اصول فلسفی به اثبات می رساند، و از این رو می توان آن را مصداق کامل « برهان صدیقین » دانست. در این نوشتار نشان می دهیم که برهان علامه طباطبایی گرچه تقریری جدید و ابداعی است، اما با اشکالات قابل توجهی روبرو است، به گونه ای که برای برطرف کردن آنها، به ناچار باید دست کم سه پیش فرض فلسفی را پذیرفت و بدان اذعان نمود. بر این اساس، به هیچ روی نمی توان برهان علامه را بی نیاز از اصوب فلسفی دانست، و مهم تر این که برخی از آن پیش فرض ها کاملاً مناقشه آمیز هستند.

کلیدواژه ها:

براهین اثبات وجود خدا ، برهان صدیقین ، علامه طباطبایی ، نظریه مطابقت در صدق ، ضرورت شی ، ضرورت جمله