اخلاق محوری یا باورمحوری تحلیلی انتقادی از حکمت جهاد ابتدایی

این پژوهش در پی تبیین و تحلیل حکمت جهاد ابتدایی است. پرسش اساسی این است که فلسفه یا حکمت جهاد ابتدایی در اندیشه اسلامی چیست اندیشمندان در پاسخ به این مسئله سه نظریه را بیان کرده اند. برخی فلسفه جهاد ابتدایی را بر اساس حق طبیعی انسان تبیین کرده اند؛ برخی آن را بر اساس حق الهی و برخی دیگر آن را لازمه تعالی دین اسلام بر دیگر ادیان دانسته اند. این سه نگرش، در تبیین فلسفه جهاد ابتدایی باور و اعتقاد را محور قرار داده و هدف از جهاد ابتدایی را محو شرک و گسترش باور توحیدی و الهی دانسته اند. بررسی های این پژوهش که با روش تحلیلی و استنادی انجام پذیرفته است، نشان می دهد در کنار تبیین های سه گانه یادشده، می توان از تبیین چهارمی نیز سخن گفت. این تبیین چهارم که مختار نویسنده است، برخلاف سه رویکرد پیشین که ایده شرک ستیزی و مقابله با باورهای غیرالهی را به عنوان حکمت جهاد ابتدایی مطرح می کنند، بر محور رفتار و عمل تمرکز داشته و فلسفه جهاد ابتدایی را مبارزه با بی اخلاقی ها و بدعهدی ها می داند.

کلیدواژه ها:

جهاد ابتدایی ، باورمحوری ، اخلاق محوری ، شرک ستیزی ، تعالی اسلام