جایگاه اجتماعی سالمندان در خانواده با تاکید بر نقش تلویزیون: بررسی دیدگاه های سالمندان تهرانی

مطالعه حاضر با هدف کنکاش نقش تلویزیون در تغییر جایگاه اجتماعی سالمندان در شهر تهران به روش کیفی صورت گرفته است. جامعه آماری این مطالعه، سالمندان بوده اند و پژوهشگر با سی نفر از سالمندان مصاحبه هایی انجام داده که طول زمانی آنها به طور متوسط بیش از یک ساعت است. این مقاله حاوی مهم ترین نتایج حاصل از این تحقیق است. سوال اصلی تحقیق، عبارت است از اینکه سالمندان تهرانی برای خود در خانواده شان چه جایگاهی قایلند آنها نقش تلویزیون را در این جایگاه چگونه تبیین می کنند نتایج به دست آمده از مصاحبه عمیق با سالمندان تهرانی ای که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند، حاکی از این است که سالمندان در حیطه جایگاه اجتماعی، اقتصادی و جسمی شان، تا حدی از خانواده ها ابراز یاس کرده اند و در حیطه علت کاهش منزلت سالمندان، مقوله مهم کمرنگ شدن ارزش های دینی و فرهنگی خودنمایی می کند. عده کمی از سالمندان برای خودشان در خانواده جایگاه محوری قایل بودند و عده بیشتری معتقد بودند از احترامی که استحقاق آن را دارند، برخوردار نیستند و در خانواده جایگاهی حاشیه ای دارند. همچنین سالمندانی که خانواده هایشان زیاد تلویزیون یا ماهواره می بینند، معتقدند کمتر مورد توجه فرزندانشان هستند. در زمینه نقش رسانه در جایگاه سالمندان نیز مهم ترین مقوله ها نشان می دهد که عملکرد تلویزیون در برنامه سازی و ارایه الگو به منظور ارتقای منزلت سالمندان ضعیف بوده است. همچنین در زمینه مهم ترین دلایل سپردن سالمندان به مراکز نگهداری، مشارکت کنندگان ابراز کرده اند که ناسپاسی فرزندان و مشکلات اقتصادی آنها مهم ترین دلایل هستند. سالمندان بررسی شده در این تحقیق به ترتیب حفظ حرمت سالمندان، آموزش و برنامه سازی رسانه در زمینه سالمندی، تامین مسایل اقتصادی سالمند، و ایجاد مراکز تفریحی و بهداشتی را مهم ترینانتظارات خود از جامعه عنوان کرده اند.

کلیدواژه ها:

جایگاه اجتماعی سالمندان ، سالمندان تهرانی ، نقش رسانه