بررسی میزان موفقیت ترجمه ی فرانسوی شازده احتجاب، اثر هوشنگ گلشیری از نظر مؤلفه های فرهنگی

یکی از مهم ترین دستاوردهای ترجمه، برقراری ارتباط بینا فرهنگی و بینا زبانی بین فرهنگ ها و زبان های متفاوت است. به زبان ساد ه تر، ترجمه نوعی تعامل میان فرهنگ مبدأ و فرهنگ مقصد است. مقابله ی ترجمه نیز، از طریق تقابل زبان و فرهنگ مبدأ و مقصد، مسیری نو در درک و انتقال یک فرهنگ به فرهنگ دیگری باز می کند.شازده احتجاب (۱۳۴۸)، اثر هوشنگ گلشیری، رمانی نو و بنابراین غیر خطی است که سال های پایانی دوره ی قاجار را بدون رعایت سلسله زمانی به تصویر می کشد. از سویی، پس زمینه ی تاریخی موجود در این رمان، گویای آداب و رسوم، لباس ها، معاشرت ها و نیز جایگاه زن در این برهه از تاریخ و فرهنگ ایران است. پژوهش حاضر، به بررسی مقابله ای این رمان با ترجمه ی آن به زبان فرانسوی -توسط حسین اسماعیلی و ژاک سلوا (۱۹۹۰) و با بهره گیری از نظریه هایی از جمله نظریه ی برمن، نایدا و نیز معادل گزینی خواهد پرداخت. مطالعه ی زبان این رمان و چگونگی برگردان واژگان با بار فرهنگی، از موارد پر اهمیت این تحقیق است. بررسی سبک ترجمه ی این اثر و میزان تعهد مترجم به متن اصلی و موارد فرهنگی به جا مانده در آن به پرسش درباره ی چیستی و چرایی تعامل میان فرهنگ ایرانی و فرهنگ فرانسوی پاسخ خواهد داد.لازم به ذکر است که یکی از دستاوردهای توصیفی پژوهش حاضر این است که چهره های نمادین و فرهنگی و معرفی آنها از خلال اسامی خاص، که در متن مبدأ کلیدی به شمار می رود، در ترجمه و نیز مقابله ی آن می بایست مورد اهمیت قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

ترجمه ، ارتباط بینا فرهنگی ، فرهنگ ایرانی و فرانسوی ، شازده احتجاب ، هوشنگ گلشیری