بررسی تغییرات فسفر قابل دسترس خاک در واحدهای آزمایشی ثابت و اثرات آن در عملکرد چغندرقند

این بررسی با هدف تعیین چگونگی تاثیر سطوح مختلف ماکروالمنتهای فسفر، ازت و اثرات باقیمانده این عناصر از محصولات قبلی بر روی خصوصیات شیمیایی خاک، همچنین کمیت و کیفیت محصول چغندرقند در تناوب گندم – چغندرقند در کرتهای ثابت از سال 1368 لغایت 1374 در ایستگاه تحقیقات چغندرقند کمال آباد (مهندس مطهری) اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل چهار سطح (صفر، 60، 120 و 180) کیلوگرم ازت خالص در هکتار از منبع اوره و سه سطح فسفر (صفر، 60، 120) کیلوگرم P2O5 از منبع سوپر فسفات تریپل در هکتار بود. در طول سالهای اجرای طرح تناوب گندم – چغندرقند در طعات اعمال گردید. هر سال قبل از کاشت و بعد از برداشت محصول از دو عمق 30-0 و 60-30 سانتی متری خاک در تمام کرتهای آزمایشی بطور جداگانه نمونه مرکب تهیه و مقادیر فسفر و ازت و پتاسیم آن اندازه گیری شد. در این نوشتار تا حد ممکن نحوه تاثیر تیمارهای مختلف کود فسفره اعمال شده در کرتهای ثابت بر تغییرات فسفر قابل دسترس خاک و همچنین عملکرد چغندرقند مورد بررسی قرار گرفته است. سطوح مختف کود فسفره که در کرتهای ثابت به مدت 7 سال پی در پی اعمال گردید تاثیر قابل ملاحظه ای بر باقیمانده این عنصر در خاک بر جای گذاشت بطوریکه در آخرین نمونه های تهیه شده از کرتهای آزمایشی که پس از برداشت محصول در سال 1374 تجزیه گردیدند سه سطح فسفری مختلف در کرتها ایجاد شده بود که به ترتیب کمترین و بیشترین آن مربوط به تیمارهای صفر و 120کیلوگرم P2O5 مصرف شده در هکتار بود. گرچه تیمارهای مذکور بر محتوای فسفری خاک کاملا موثر بوده ولی عملکرد محصول چغندرقند تحت تاثیر مقادیر فسفر مصرف شده قرار نگرفت و تفاوت معنی داری بین عملکرد محصول تیمارهای مختلف مشاهده نگردید و به نظر می رسد که گیاه چغندرقند در این دوره از فسفر موجود در خاک استفاده نموده است و اصولا عکس العمل به مواد غذائی بویژه فسفر بطنی است.

کلیدواژه ها:

فسفر قابل دسترس ، چغندرقند