ارزیابی مقاومت رگه های اصلاحی چغندرقند نسبت به پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه

در مناطق عمده چغندرقندکاری، بیماری پوسیدگی ریزوکتونیایی ریشه و طوقه چغندرقند خسارت زا بوده و از عوامل محدودکننده تولید به حساب می آید. استفاده از رقم های مقاوم موثرترین روش کنترل بیماری و در عین حال، ایمن‪ترین روش برای محیط زیست‪ می‪باشد. در این تحقیق برای تهیه رقم‪های مقاوم به بیماری، در سال اول(1385)، 70 رگه خواهری(رگه های S2 یا خانواده های خواهری تنی) و در سال دوم(1386)، 42 رگه خواهری که بر اساس نتایج سال اول انتخاب شده بودند، در برابر بیمارگر Rhizoctonia solani AG2-2 ارزیابی شدند. ارزیابی مقاومت در کرت های کوچک بسته به ابعاد 2×1×1 مترمکعب در برابر جدایه ای با توان بیماری زایی بالا انجام شد. قبل از کشت، کود حیوانی و کود شیمیایی به خاک کرت‪ها اضافه و بستر با متیل بروماید ضدعفونی شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 42 تیمار و دو تکرار اجرا شد. گیاهان در مرحله رشد ده هفته ای توسط شش تا هشت عدد بذر ذرت آلوده به قارچ عامل بیماری در ناحیه طوقه، مایه زنی شدند. کرت ها بلافاصله بعد از مایه زنی آبیاری شدند. هشتاد روز پس از مایه زنی، ریشه ها از خاک خارج شدند و شدت آلودگی هر بوته با مقیاس کمی یک تا نه (یک مبین بوته سالم و نه مبین بوته مرده) تعیین شد. میانگین شدت آلودگی بوته های هر کرت به عنوان شاخص بیماری آن کرت منظور شده و مبنای مقایسه تیمارها قرار گرفت. براساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین های دوساله آزمایش و تجزیه خوشه ای، سه رگه از نظر مقاومت به عامل بیماری و 11 رگه از نظر شاخص برداشت نسبت به شاهد مقاوم (SB19) برتر تشخیص داده شدند. بقیه رگه ها با شاهد مقاوم در یک گروه آماری قرار داشتند، گرچه شاخص بیماری یکی از رگه ها نسبت به شاهد مقاوم بالاتر بود.

کلیدواژه ها:

آلودگی مصنوعی ، پوسیدگی ریشه ، چغندرقند ، رگه ، ریزوکتونیا ، مقاومت