تاثیر کاربرد شیرآهک با غلظت های مختلف در سیلو بر کاهش ضایعات کمی و کیفی چغندرقند

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شیرآهک بر کاهش ضایعات چغندرقند در سیلوی کنار مزرعه طی سال‪های 84-1383 در قالب آزمایش فاکتوریل (2× 4) بر پایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در کرج انجام شد. غلظت‪های شیرآهک (فاکتور A) در چهار سطح: صفر، سه، چهار و پنج درصد پس از شستشوی ریشه‪ها اعمال شد. مدت نگه داری ریشه‪ها در سیلوی کنار مزرعه (فاکتور B) در دو سطح 30 و 60 روز بود. تشکیل سیلوی کنار مزرعه در سال 1383 در دهه دوم آبان و در سال 1384 در دهه سوم آبان بود و از رقم شیرین برای این منظور استفاده شد. صفات اندازه‪گیری شده شامل وزن ریشه‪ها، مقدار ساکارز، قند انورت، سدیم، پتاسیم، نیتروژن مضر، قابلیت ارتجاعی ریشه و پوسیدگی بودند. دمای داخل سیلو طی مدت نگه داری اندازه‪گیری شد. نتایج نشان داد میانگین دمای روزانه سیلو در سال 1383 به اندازه 75/0 و 50/0 درجه سانتی‪گراد به ترتیب برای 30 روز اول و دوم نگه داری، بیش تر از سال 84 بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد اثر سال بر صفات ضایعات وزنی، نیتروژن مضر، ماده خشک ریشه و قند انورت (P<0.01)، قابلیت ارتجاعی ریشه (مدول الاستیسیتی) و پوسیدگی ریشه معنی‪دار (P<0.05) بود. اثر مدت نگه داری بر صفات ضایعات قندی، درصد قند و نیتروژن مضر (برمبنای وزن خشک)، قند ملاس، ماده خشک ریشه و قابلیت ارتجاعی ریشه معنی‪دار (P<0.01) بود. تاثیر غلظت شیرآهک بر صفت قابلیت ارتجاعی ریشه (P<0.05) و درصد قند معنی‪دار (P<0.08) بود. بین دو عامل مدت زمان سیلو و غلظت شیرآهک اثرمتقابل معنی‪داری مشاهده نشد. اثر محلول‪پاشی شیرآهک سه درصد موجب کاهش معنی‪دار درصد پلاسیدگی ریشه حدود دو درصد و افزایش معنی‪دار قابلیت ارتجاعی ریشه به مقدار 39/0 مگانیوتون بر مترمربع در مقایسه با تیمار شاهد شد. بین ضایعات قندی در تیمارهای شیرآهک اختلاف معنی‪داری مشاهده نشد، با این وجود تاثیر شیرآهک سه درصد روی درصدقند بر مبنای وزن خشک 5/1 درصد بیشتر و ضایعات وزنی به طور معنی‪داری کم تر از تیمارهای شیرآهک چهار و پنج درصد بود. بنابراین، با توجه به نتایج به دست آمده در مناطقی که دارای شرایط آب و هوایی مشابه منطقه کرج هستند، شستشو و پاشش شیرآهک سه درصد بر ریشه چغندرقند قبل از سیلو موجب کاهش پلاسیدگی و افزایش قابلیت ارتجاعی ریشه شده و قابل‪توصیه است.

کلیدواژه ها:

چغندرقند ، سیلو ، شیرآهک ، ضایعات کمی و کیفی ، قابلیت ارتجاعی ، مدت زمان نگه داری در سیلو