تعیین نرم‪های استاندارد دریس برای چغندرقند پائیزه در استان خوزستان

روش تجزیه گیاه به‪طور موفقیت‪آمیزی برای ارزیابی تغذیه آن، توصیه کودی و افزایش کارایی کودها در زراعت چغندرقند استفاده می‪شود. روش تلفیقی تشخیص و توصیه (DRIS) سیستم جامع تفسیر نتایج تجزیه گیاه است و تا حدود زیادی نارسایی‪های روش حد بحرانی و دامنه کفایت را مرتفع ساخته است. مصرف بیش از حد کودها باعث افزایش عملکردریشه می‪شود ولی کیفیت محصول را کاهش می‪دهد. لذا ضروری است کودهای شیمیایی به صورت بهینه در زراعت چغندرقند استفاده شود. در تحقیق حاضر از 383 مزرعه پراکنده در استان خوزستان طی مدت سه سال نمونه‪برداری گیاه انجام و بانک اطلاعاتی حاوی 5500 داده شامل ترکیبات شیمیایی گیاه، عملکردریشه و قند ایجاد گردید. براساس روش دریس مزارع به ‪ترتیب برمبنای 53 و 3/6 تن در هکتار عملکردریشه و قند به دو جامعه عملکرد کم و زیاد تقسیم شد. سپس کلیه فرم‪های بیان متشکل از نسبت و حاصلضرب دو عنصری غلظت عناصر در دو جامعه مذکور تعیین گردید. واریانس کلیه فرم‪های بیان در دو جامعه برآورد شد و متعاقب آن نسبت واریانس فرم‪های بیان جامعه عملکرد کم به زیاد تعیین گردید (SB/SA). در نهایت دو سری 55تایی فرم بیان برای عملکردریشه و قند به عنوان مناسب‪ترین نرم‪های استاندارد دریس گزینش شد. میانگین غلظت عناصر غذایی پرنیاز و کم‪نیاز در گیاه چغندرقند به ‪عنوان ارقام مرجع برای عناصر NO3-N، N، P، K و S، 891/0، 980/3، 270/0، 165/3 و 52/0 درصد در ماده خشک و برای عناصر Mn، Zn، Fe، Cu و B 109، 34، 361، 5/16 و 40 میلی‪گرم بر کیلوگرم به‪دست آمد. هم‪چنین شاخص دریس برای عناصر غذایی-N NO3، N، P، K، Mn، Zn، Fe، Cu، B و S محاسبه گردید. به‪منظور صحت، دقت و ارزشمندی نرم‪ها و شاخص‪ها نتایج دو سری آزمایش کودی مورد آزمون قرار گرفت نتایج آزمون‪ها نشان داد نرم‪ها و شاخص‪ها دارای دقت کافی برای ارزیابی و تشخیص اختلالات تغذیه‪ای چغندرقند هستند.

کلیدواژه ها:

ارقام مرجع ، چغندرقند (Beta vulgaris L.) ، دریس ، غلظت عناصر غذایی