تعیین تعداد روزهای کاری کاشت مکانیزه و برداشت نیمه‎مکانیزه چغندرقند (مطالعه موردی شهرستان نهاوند)

تحقیقی برای تعیین تعداد روزهای مناسب کاری کاشت مکانیزه و برداشت نیمه‎مکانیزه چغندرقند در شهرستان نهاوند در سال 1389 انجام پذیرفت. مهم‎ترین عامل محدودکننده عملیات کشاورزی در تقویم زراعی برای تولید محصولات، زمان عملیات است که آن هم برای برخی از عملیات (از قبیل خاک‎ورزی) تابعی از میزان رطوبت خاک می‎باشد. مواردی که در این تحقیق برای تعیین تعداد روزهای کاری ماشین مورد ارزیابی قرار گرفتند عبارت بودند از: تعیین محدوده مجاز موثرترین عامل محدودکننده کاشت مکانیزه و برداشت نیمه‎مکانیزه چغندرقند، تعیین برخی عوامل موثر بر تغییر عامل محدودکننده و بررسی و تعیین احتمال وقوع تعداد روزهای مناسب برای کاشت مکانیزه و برداشت نیمه‎مکانیزه چغندرقند. محدوده مجاز رطوبت خاک برای بافت خاک لوم‎رسی به گونه‎ای که قابلیت انجام عملیات را داشته باشد 5/14 درصد وزنی تعیین شد. دراین محدوده، خاک قابلیت پذیرش 34/6 میلی‎متر رطوبت (بارندگی) برای کاشت و 62/10 میلی‎متر برای برداشت در عمق انجام عملیات در هر نوبت بارندگی یا آبیاری را دارد. برخی عوامل تاثیرگذار بر تغییر رطوبت خاک عبارت است از: میزان و شدت بارندگی، وضعیت زهکشی خاک، درصد رطوبت موجود در هوا، تبخیر و تعرق، رواناب سطحی خاک، میزان و شدت تابش خورشید (طول روز و شب)، درجه حرارت محیط، میزان پوشش گیاهی و بافت خاک می‎باشند. در محدوده زمانی کاشت 3/19 درصد بارندگی و در دوره برداشت 5/7 درصد بارندگی تبدیل به رواناب می‎شود. بنابراین حداکثر بارش مجاز در وضعیتی که خاک را از حالت مناسب برای انجام عملیات ماشینی کاشت و برداشت خارج نکند به ترتیب 6/7 و 41/11 میلی‎متر در هر نوبت بارندگی خواهد بود. برای خروج رطوبت اضافی بعد از این بارش‎ها برای عملیات کاشت و برداشت به ترتیب پنج و هفت روز زمان لازم است. بنابراین تعداد روزهای کاری برای عملیات کاشت مکانیزه حدود 20 روز، و برای عملیات برداشت نیمه‎مکانیزه حدود 23 روز با اطمینان 99 درصد، برآورد شده است.

کلیدواژه ها:

بافت خاک ، خاک‎ورزی ، رواناب ، روزهای مناسب کاری ، زهکشی