محاسبه کارآیی فنی چغندرقندکاران خراسان رضوی با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها (DEA) و تحلیل مرزی تصادفی (SFA)

چغندرقند یکی از مهمترین محصولات زراعی در استان خراسان رضوی است، که نقش بسزایی در اقتصاد این منطقه دارد. لذا بررسی کارایی این محصول مهم به نظر می­رسد. برای تحلیل اطلاعات از دو روش تحلیل پوششی داده­ها و تحلیل مرزی تصادفی استفاده شد. داده­های مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه در سه شهرستان چناران، نیشابور و قوچان از 190 بهره­بردار چغندرقند در سال زراعی 91-1390 جمع آوری شد. نتایج مدل تحلیل مرزی تصادفی نشان داد که، کارایی فنی در شهرستان­های چناران، نیشابور و قوچان به ترتیب 65، 68 و 60 درصد می­باشد. اما نتایج مدل تحلیل پوششی داده­ها نشان داد، چناران بیشترین کارایی مقیاس را با مقدار 76 درصد به خود اختصاص داده است و نتایج مشابه برای نیشابور و قوچان به ترتیب 61 و 58 درصد بدست آمد، لذا نتایج هر دو مدل حاکی از آن است که پتانسیل زیادی در جهت افزایش و بهبود کارایی در منطقه مورد مطالعه وجود دارد. همچنین 73 تا 79 درصد از مزارع چغندرقند مورد بررسی در حالت بازده صعودی نسبت به مقیاس عمل کرده­اند. لذا مصرف بیشتر نهاده­ها جهت افزایش تولید و درآمد زارعین تصمیم مناسبی می­باشد، تا از این راه افزایش تولید و در نتیجه بهبود و افزایش کارآیی حاصل شود.

کلیدواژه ها:

تحلیل پوششی داده ها ، تحلیل مرزی تصادفی ، چغندرقند ، کارآیی