تاملی بر خویشکاری های زن در ایران باستان،با نگاهی به شاهنامه فردوسی

کهن الگوی زن و خویشکاری های او در ادوار و اعصار مختلف ایران، همواره یکی از موضوعاتی است که ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرده است. نگارنده در این جستار با روش تحلیلی – توصیفی و تحلیلداده ها به کهن الگوی زن و خویشکار یهای آن در ایران باستان پرداخته است. برآیند تحقیق اثبات میکند که جایگاه زن در ایران باستان، همواره به یک شکل نبوده و در برخی از اعصار مقام او تا حد خدایان نیز بالابرده شده است. این موضوع به دورانی برم یگردد که حکومت هایی مادر سالار بر این سرزمین حاکم بود ه و به تبع، خدایان آنان نیز الهه هایی مقتدر بوده اند. این دوران، دورانی بسیار کهن است و تنها با بهر ه گیری ازمطالعات باستا نشناسی، می توان به ابعاد آن پی برد. در این میان نمی توان از تاثیر زن در زندگی کشاورزی و همچنین خویشکاری زایش و فرزند آوری و تربیت نسل او غافل ماند، اما در دوره های متاخرتر و با کشفآهن، حکومت هایی مردسالار بر ایران حاکم می شوند و قدرت زن بسیار محدود می شود. حتی زندگی متکی بر شکار نیز بر زندگی قایم بر زمین و کشاورزی ترجیح داده می شود. به نظر می رسد ادیان آریایی از جملهآیین زرتشت ی بر قدرت زن تاثیرگذاشت هاند؛ زیرا در این ادیان باستانی، نظری مثبت نسبت به زن، چنان که سابق بر آن بود، وجود ندارد.

کلیدواژه ها:

الهه ها ، حکومت ، خویشکاری های زن ، زمین ، کهن الگوی زن – مادر.