طراحی و اعتباربخشی الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران

با توجه به واقعیت تغییر در برنامه های درسی تربیت معلم، پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباربخشی الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران انجام شده است. در این پژوهش در مرحله طراحی الگو، از روش پژوهش تحلیل نظری و در مرحله اعتباربخشی الگو، از روش دلفی با رویکرد بررسی نظرات خبرگان استفاده شده است. نتایج حاصل از مطالعه نظری نشان داد که الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم در ایران می تواند در چهار وجه هویتی (تبعیت از دانش برنامه ریزی، پذیرش اصل تغییر، عملی کردن تربیت حرفه ای و اهمیت سلسله مراتب) و در سه سطح تصمیم گیری فراکلان، کلان و خرد مطرح شود. بر اساس الگوی پیشنهادی پژوهش حاضر، هفت گام بازنگری برنامه درسی تربیت معلم ایران عبارت اند از: تعیین وضعیت موجود، بازاندیشی در خط مشی های موجود و تعیین استانداردهای برنامه درسی تربیت معلم ایران، اقدام به بازنگری، امکان سنجی اجرای برنامه درسی بازنگری شده، مصوب سازی، توزیع برنامه درسی بازنگری شده و نظارت بر کیفیت و به روزرسانی برنامه درسی بازنگری شده. علاوه بر این، نتایج حاصل در بخش اعتباربخشی الگو با استفاده از نظر خبرگان و متخصصان حوزه تربیت معلم و برنامه ریزی درسی، بیانگر سودمندی و قابلیت اجرایی الگوی پیشنهادی بود. در بیان ویژگی های الگوی پیشنهادی به طور کلی می توان گفت از آنجا که نظام آموزشی تربیت معلم، نظامی دانشگاهی و در سطح آموزش عالی است، الگوی بازنگری برنامه درسی تربیت معلم، الگویی دانشگاه محور است که با لحاظ کردن مطالبات نهادهای اجتماعی در حوزه تربیت معلم، رخدادهای فراسیستمی آن نادیده گرفته نمی شود. از سوی دیگر با توجه به تجویزی بودن این الگو، بر جنبه کارکردی و عملی آن نیز تاکید شده است. علاوه بر این ارتباط دوسویه بین مراحل بازنگری برنامه درسی، مبین ویژگی خوداصلاح گری الگو و امکان اصلاح مولفه های بازنگری برنامه درسی است. از جهت بستر اجرایی نیز الگوی پیشنهادی می تواند مورد استفاده وزارت آموزش و پرورش، دانشگاه فرهنگیان و سایر دستگاه های اجرایی تربیت معلم قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

بازنگری ، برنامه درسی ، تربیت معلم ، بازنگری برنامه درسی ، تربیت معلم ایران