اثر فرا ریشه لوبیا قرمز Phaseolus vulgaris L. بر قابلیت استفاده و شکل های مس در تعدادی از خاک های آهکی ایران

تغییر در فعالیت های ریزجانداران و ویژگی های شیمیایی در خاک فرا ریشه می تواند بر قابلیت استفاده و جزء بندی مس موثر باشد . این تحقیق با هدف بررسی اثر فرا ریشه لوبیا بر قابلیت استفاده و جزء بندی مس در 10 خاک آهکی ایران با استفاده از ریزوباکس در گلخانه انجام شد. کل کربن آلی، کربن آلی محلول، کربن زیست توده میکروبی PH، مس قابل استفاده (با استفاده از 7 روش عصاره گیری شیمیایی) و شکل های مس در خاک های فرا ریشه و توده تعیین شدند. نتایج نشان داد که کل کربن آلی، کربن آلی محلول و کربن زیست توده میکروبی در خاک های فرا ریشه لوبیا افزایش معنی دار P<0/01 و PH کاهش معنی داری P<0/01 یافتند. مقدار مس عصاره گیری شده با استفاده از عصاره گیرهای شیمیایی در خاک های فرا ریشه کمتر از خاک های توده بود. در خاک های فرا ریشه میانگین مس پیوندشده با ماده آلی 15/7 درصد افزایش یافت، درحالی که میانگین مس پیوندشده با کربنات ها مس تبادلی، مس پیوندشده با اکسیدهای آهن و منگنز و مس باقیمانده به ترتیب 19/5، 19/6، 14/7، 4/7 درصد نسبت به خاک های توده کاهش یافتند. مس تتمه در خاک های فرا ریشه و توده با مس عصاره گیری شده با روش های AB-DTPA ،DTPA-TEA و مهلیچ 3 همبستگی معنی داری P<0/05 و مهلیچ 3 معنی دار P<0/05 بود. عملکرد و جذب مس در لوبیا با مس پیوندشده با ماده آلی و همچنین غلظت مس در لوبیا با مس تتمه در خاک های فرا ریشه همبستگی معنی داری P<0/05 داشتند. نتایج این تحقیق نشان داد که قابلیت استفاده و شکل های مس در خاک های فرا ریشه متفاوت از خاک های توده بودند. بنابراین در بررسی مس قابل استفاده گیاه لوبیا پس از رشد گیاه، استفاده از خاک فرا ریشه توصیه می شود

کلیدواژه ها:

فرا ریشه ، لوبیا ، جزء بندی ، مس ، عصاره گیرهای شیمیایی