مطالعه بیوشیمیایی و پاتولوژیکی اثر پیشگیرانه مصرف ویتامین C بر عوارض کبدی ناشی از مصرف داروی Azathioprine در موش

آزاتیوپرین یک داروی تضعیف کننده سیستم ایمنی می باشد که در علوم دامپزشکی و پزشکی کاربرد وسیعی در جلوگیری از رد عضو پیوندی و درمان بیماری های اتوایمیون دارد. با وجود این استفاده از آزاتیوپرین برای درمان بیماری ها، موجب ایجاد عوارضی چون سمیت مغز استخوان، لوله گوارش، کبد و پانکراس می شود. سمیت کبدی حاصل از این دارو، بواسطه یک ضایعه اکسیداتیو ایجاد می شود. ویتامین C یک ویتامین محلول در آب می باشد و یکی از مهمترین عملکردهای آن، از بین بردن رادیکالهای آزاد و جلوگیری از پراکسیداسیون اسیدهای چرب غیر اشباع در غشا است. با توجه به نوع عارضه ایجاد شده توسط داروی آزاتیوپرین در بافت کبد، بر آن شدیم تا اثر حفاظتی ویتامین C در مقابل این دارو را بررسی نماییم. در این تحقیق، تعداد 40 سر رت نر نژاد ویستار را به 4 گروه 10 تایی تقسیم نمودیم. به گرو اول به عنوان گروه شاهد، فقط سالین نرمال داده شد. گروه دوم و سوم روزانه و به مدت 7 روز به صورت خوراکی ویتامین C دریافت نمودند و گروه چهارم با شرایطی یکسان با 3 گروه دیگر 7 روز سالین نرمال دریافت کرد. در روز 7 به هر دو گروه 3 و 4 میزان 15mg/kg داروی آزاتیوپرین به صورت داخل صفاقی و تک دوز تزریق شد. بعد از گذشت 24 ساعت از تزریق دارو، از تمامی حیوانات خونگیری شده و سپس نمونه پاتولوژی از بافت کبد آنها تهیه شد. از نمونه های خونی سرم جدا و از نظر بیوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفت و نمونه های پاتولوژی هم از نظر هیستوپاتولوژی مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده از این تحقیق نشان داد که استفاده از ویتامین C می تواند به طور معنی داری عوارض حاصل از جویز داروی آزاتیوپرین در بافت کبد را کاهش دهد. با توجه به اهمیت ضایعه ایجاد شده توسط این دارو در بافت کبد و با توجه به نتایج حاصل از این تحقیق، بهتر است همراه تجویز داروی آزاتیوپرین به بیمار، مصرف توام ویتامین C نیز توصیه شود. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار، 1387، دوره 4، شماره 1، 44-39.

کلیدواژه ها:

ویتامین C ، آزاتیوپرین ، سمیت کبدی ، موش