بررسی هیپرکتنوری از طریق تعیین عیار بتاهیدروکسی بوتیریک اسید در گاوهای هولشتاین شیروار

هدف: 1)تعیین غلظت مواد ستونی و مقایسه آنها در گروه دامداری و ارجاعی، 2)تعیین احتمال کتوز بالینی یا حت بالینی، 3) تأثیر فصل در م یزان مواد ستونی و 4)مقایسه روشهای ارزیابی اجسام ستونی. طرح: مطالعه مشاهده ای. حیوانات: گاوهای شیری هولشتاین اصیل و دورگ. روش: تعداد 84 نمونه ادرار (24 مورد ا رجاعی و 60 مورد دامداری) انتخاب شدند. مواد ستونی با روشهای کیفی مانند روترای خشک (نیتروپروساید سدیم) و مرطوب (نیتروپروساید سدیم و آمونیاک) و کمی یعنی BHB (ساپکتروفتومتری) ارزیابی شدند. تعداد نمونه ها در پاییز، زمستان، بهار و تابستان به ترتیب 13، 27، 30 و 14 بوده است. تجزیه و تحلیل آماری: مربع کای و آنالیز واریانس. نتایج: مقایسه میانگین فصول نشان می دهد که اختلاف معنی داری بین عیار BHB ادرار در موارد ارجاعی با دامداری در فصول سال دارد (F=3/718, df=7, p<0/05). حداکثر غلظت BHB ادرار در زمیتان (0/76 ±2/33، ارجاعی) و حداقل آن در تابستان 0/2 ±0/4، دامداری) بوده است. میانگین BHB ادرار موارد ارجاعی در زمستان اختلاف معنی داری را با تمامی موارد د امداری در فصول سال (p<0/05) نشان می دهند. همچنین در مجموع نمونه های ارجاعی با مدامداری، میانگین BHB ادرار در تابستان اختلاف معنی داری (P<0/05) را با سایر فصول نشان می دهد. مجموع میانگین BHB ا درار در پاییز، زمستان و بهار در موارد ارجاعی (0/81 ±1/57 میلی مول در لیتر) به مراتب (P<0/05) بالاتر از دامداری (0/16 ±0/4 میلی مول در لیتر) بوده است. نتایج حاصله از مقایسه سه روش تشخیص اجسام ستونی اختلاف معنی داری را نشان نداد. اما بیشترین خطای تشخیص مربوط به روترای خشک بوده و به عبارت بهتر حساسیت و اختصاصی بودن روترای خشک و مرطوب به ترتیب 53/2 درصد، 70/3 درصد و 78/7 درصد، 89/1 درصد بوده است. اگرچنانچه غلظت BHB در ادرار تا 0/2، ¼-0/21، 3-1/4 و 3< میلی مول در لیتر را به ترتیب فیزیولوژیک، کتوز مشکوک به تحت بالینی، تحت بالینی و بالینی بنامیم در این صورت پراکندگی غلظت BHB به ترتیب 59/5 درصد (50)، 22/6 درصد (19)، 11/9 درصد، (10) و 6 درصد (5) خواهد بود. 5 مورد کتوز بالینی از گروه ارجاعی بوده و تنها 6 م ورد از 10 مورد کتوز بالینی در زمستان و از گروه دامداری بوده است. ن تیجه گیری: اولاً کتوز بالینی در موارد د امداری مطرح نبوده و عمدتاً تحت بالینی هستند در صورتی که گاوهای ارجاعی (به ظاهر مریض) فرمی از کتوز ثانویه را با خود دارند. همچنین وقوع هیپرکترنوری در زمستان می تواند مشکل ساز باشد. اندازه گیری BHB (روش اسپکتروفتومتری) به واسطه تعیین غلظت مواد ستونی از بیشترین اعتبار، روترای خشک از کمترین حساسیت و روترای م رطوب از حد متوسط برخوردار است. لذا برای شناسایی کتوز تحت بالینی در دامداریها آزمایش فیلد تست بر روی شیر و ادرار، تعیین عیار BHB و گلوکز سرم در زمستان به عنوان عامل هشدار خواهند بود. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1381)، دوره 57، شماره 1، 60-57.

کلیدواژه ها:

گاو ، هیپرکتنوری ، BHB ، ، کتوز