بهینه سازی تجویز خوراکی هورمون 17 آلفا- متیل تستوسترون به منظور نر سازی و عقیم سازی در ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)

هدف: یافتن کمترین و مؤثرترین مقدار هورمون 17 آلفا- متیل تستوسترون جهت نرساز و عقیم سازی ماهی قزل آلای رنگین کمان (Oncorhynchus mykiss)، حیوانات: ماهی قزل آلای رنگین کمان. روش: تجویز خوراکی هورمون 17 آلفا- متیل تستوسترون در 11 قیمار: A6, A2, A1 و A7 به ترتیب 2ppm, 1ppm, 0/5ppm و 3ppm از زمان روع تغذیه فعال به مدت 60 روز، A3 و A8 به ترتیب 1ppm و 3ppm از زمان شروع تغذیه فعال به مدت 90 روز، A4 و A9 به ترتیب 1ppm و 3ppm از دو هفته بعد از شروع تغذیه فعال به مدت 60 روز، A5 و A10 به ترتیب 1ppm و 3ppm از چهار هفته بعد از شروع تغذیه فعال به مدت 60 روز و A11 به میزان 30ppm از زمان شروع تغذیه فعال به مدت 120 روز، در مقایسه با گروه شاهد (بدون تجویز هورمون). سپس تهیه لامهای بافت شناسی از غدد جنسی 20 عدد ماهی از هر گروه در سن 11 ماهگی و تعیین نسبتهای جنسی (نر، ماده، جنسیت بینابینی و عقیمی) در گروه های تیمار و شاهد. تجزیه و تحلیل آماری: بررسی آماری نسبتهای جنسی و مقایسه میانگین های میزان رشد ماهیان تیمارهای مختلف با گروه شاهد به ترتیب با استفاده از آزمون مربع کای و آنالیز واریانس و مقایسه میانگین های بازماندگی با آزمون “t”. نتایج: در نمونه تیمار A1، 100 درصد ماهیها نربودند. در نمونه های دو تیمار A2 و A6 به ترتیب 90 درصد و 95 درصد ماهی نر مشاهده گردید.در نمونه هر یک از دو تیمار A3 و A4، 80 درصد ماهیها نر بودند. در نمونه های سه تیمار A7, A9 و A8 به ترتیب 68، 65 و 50 درصد و در نمونه هر یک از دو تیمار A5 و A10، نسبت 45 درصد ماهی نر مشاهده شد. در نمونه تیمار A11 هیچ ماهی نری م شاهده نگردید. آزمون مربع کای نشان د اد که هشت تیمار از 10 تیماری که برای نرسازی منظور شده بودند (به جز تیمارهای A5 و A10) نسبت جنسی ماهیان را به طور بسیار معنی داری (P<0/001) به سمت نر تغییردادند. نمونه تیمار 30ppm از زمان شروع تغذیه فعال به مدت 120 روز نیز که برای ایجاد عقیمی در نظر گرفته شده بود، شامل 90 درصد ماهی عقیم بود که به طور بسیار معنی داری (p<0/001) با گروه شاهد اختلاف داشت. نتیجه گیری: با توجه به مشاهدات بافت شناسی و نتایج آماری این مطالعه و نیز حداقل مصرف هورمون می توان اظهار داشت که در نرسازی با روش تجویز خوراکی هورمون 17 آلفا- متیل تستوسترون، تیمار 0/5ppm از زمان شروع تغذیه فعال به مدت 60 روز، تیمار بهینه برای نرسازی در قزل آلای رنگین کمان می باشد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1382)، دوره 58، شماره 3، 240-235.

کلیدواژه ها:

قزل آلای رنگین کمان ، تغییرجنسیت ، نرسازی ، عقیم سازی ، 17 آلفا- متیل تستوسترون