ارزیابی فصلی رفتار جنس قوچ کبوده فارس

هدف: ارزیابی رفتار جنسی قوچ کبود فارس در فصول مختلف سال. حیوانات: تعداد 6 رأس قوچ کبود فارس (3 تا 4 سال) تحت شرایط کنترل شده از نظر جیره غذایی و مدیریتی. روش: به فاصله هر 15 روز یکبار در یک پریود زمانی 20 دقیقه ای 2 رأس قوچ همزمان با 2 رأس میش کبود قرار داده شدند. و از لحاظ 1) تعداد پرش 2) تعداد آمیزش بدون انزال 3) تعداد سرویس (آمیزش منجر به انزال) و 4) زمان واکنش (فاصله زمانی آزاد سازی قوچ تا اولین سرویس) مورد ارزیابی قرار گرفتند. مطالعه به مدت یک سال و طی فصول مختلف انجام گرفت. درصد راندمان قوچ نیز از تقسیم تعداد آمیزش منجر به انزال به تعداد آمیزش با و بدون انزال ضربدر 100 به دست آمده است. بلافاصله پس از انجام هر ارزیابی از هر قوچ نمونه خون تهیه و به روش الیزا میزان تستوسترون سرم خون تعیین گردید. تجزیه و تحلیل آماری: نتایج حاصله با استفاده از آزمون مربع کای و روش Glm مورد تحلیل آماری قرار گرفت. نتایج: تستوسترون سرم خون در فصل پاییز در پایین ترین مقدار (3/6 نانوگرم در میلی لیتر) و در تابستان در بالاترین مقدار خود (10/3 نانوگرم در میلی لیتر) متغیر می باشد (P<0/05). تعداد سرویس از 0/9 در فصل تابستان تا 2/2 در فصل زمستان متغیر بوده است (P<0/05). در بین قوچ های مختلف نیز تعداد سرویس از نظر آماری دارای اختلاف معنی دار می باشد (P<0/05). تعداد آمیزش بدون انزال بالاترین تعداد را در فصل زمستان(7) و کمترین تعداد را در فصل پاییز. (2/5) به خود اختصاص داد. در بین افزاد مختلف این فاکتور از 3/1 تا 7/9 متغیر است (P,0/05). راندمان قوچ در فصول مختلف دارای اختلاف معنی دار بود. بالاترین راندمان در فصل پاییز و کمترین آن در فصل تابستان به دست آمد. درصد راندمان در بین قوچ ها نیز از نظر آماری متفاوت می باشد. نتیجه گیری: ازمایش حاضر نشان داد که میزان تستوسترون سرم خون در فصل تابستان (ماه شهریور) به حداکثر خود رسیده و بایک خیر زمانی یعنی در فصل پاییز (ماه مهر) راندمان قوچ در حداکثر خود می باشد. این افزایش راندمان می تواند بهافزایش میز ان تستوسترون ارتباط داشته باشد. نظر بهاهمیت نقش حیوان نر در راندمان تولید مثل گله و تفاوتهای فردی مشاهده شده در آزمایش رفتار جنسی لازم است قوچ ها را قبل از استفاده در سیستم جفتگیری تحت ازمایش های رفتار جنسی قرارداد. مجله دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، (1384)، دوره 60، شماره 1، 52-49.