الگوی پراکنش مکانی و نقشه ارزش اقتصادی محصولات فرعی پنج گونه گردو، آلوچه، زغال اخته، زالزالک و ازگیل در منطقه حفاظت شده ارسباران

سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 442

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JWFST-25-2_001

تاریخ نمایه سازی: 11 آبان 1398

چکیده مقاله:

سابقه و هدف: الگوی پراکنش مکانی درختان، از مهم ترین ویژگی های اکولوژیکی جوامع جنگلی بوده که ناشی از ناهمگنی محیطی، آشفتگی طبیعی و یا انسانی، رقابت درون گونه ای یا بین گونه ای و عملکرد پیشینه حیات بوده و می تواند در تعدیل یا کاهش هزینه های برداشت بهره برداران، تمرکز برداشت آنها، نحوه دخالت های جنگل شناسی در توده، طراحی طرح های مدیریتی مناسب، تشریح پایداری اکوسیستم و اقدامات احیایی مورد استفاده قرار گیرد. تحقیقاتی که بتواند وضعیت پراکنش مکانی و ارزش اقتصادی این پراکنش را نشان دهد، در منطقه ارسباران انجام نشده است. از اینرو، هدف از این تحقیق، بررسی الگوی پراکنش مکانی و تهیه نقشه ارزش اقتصادی پنج گونه ی مهم گردوی جنگلی (Juglans regia)، آلوچه جنگلی (Prunus sp.)، زغال اخته (Cornus mas)، زالزالک (Cratagus sp.) و ازگیل (Mespilus germanica) در منطقه حفاظت شده ارسباران می باشد. مواد و روش ها: جمع آوری داده با استفاده از آماربرداری صددرصد در 140 هکتار صورت گرفت. در این پیمایش موقعیت مکانی تمامی درختان میوه ده جنگلی ثبت شد. از آن جا که تعداد درختان زیاد است و این امر خطای برداشت موقعیت هر درخت با موقعیت یاب جهانی را پایین می آورد، به همین دلیل از روش فاصله و آزیموت استفاده شد و فاصله و آزیموت تمام درختان جنگلی میوه دار موجود در منطقه نسبت به درخت قبلی میوه دار یادداشت گردید. در مرحله ی بعد، با استفاده از نقشه تیپ بندی پوشش جنگلی منطقه، موقعیت پراکنش درختان در منطقه و تعداد پایه هر گونه در تیپ های مختلف به منظور مشخص شدن تیپ غالب ظهور هر گونه بررسی شد. علاوه بر این، الگوی پراکنش مکانی درختان با بهره گیری از تابع L در محیط نرم افزار ProgramitaJulio 2006 بررسی شد. تابع L فاصله میان گونه های مختلف درختی یا فاصله ای بین درختان یک گونه با ابعاد مختلف را در یک نقشه توزیع مکانی درختان در نظر گرفته و با آزمون مونت کارلو محاسبه و ترسیم می نماید. نقشه پراکنش ارزش اقتصادی در هکتار، از حاصلضرب قیمت هر کیلوگرم میوه خام در عملکرد هر گونه در هکتار تهیه شد. یافته ها: نتایج آماربرداری نشان داد که 10 گونه ی تولید کننده محصول فرعی در منطقه مورد مطالعه وجود داشت. مهمترین محصول فرعی مورد استفاده آنها، میوه بود. زغال اخته (827 پایه) و آلوچه ی جنگلی (421 پایه) بیشترین فراوانی را داشتند. در حالیکه انار جنگلی (32 پایه) و زرشک (16 پایه) کمترین فراوانی را در منطقه به خود اختصاص دادند. گونه های گردو، گلابی، آلوچه، زالزالک، سیب وحشی و انار در تیپ بلوط -زبان گنجشک- افراستان و زغال اخته، زرشک، فندق، ازگیل در تیپ ممرز بلوطستان مشاهده شدند. در مجموع الگوی پراکنش مکانی سه گونه ی آلوچه، گردو و زغال اخته تقریبا کپه ای می باشد. گونه های ازگیل و زالزالک در بیشتر حالات کپه ای بوده، ولی در فواصل خیلی بیشتر، پراکنش تصادفی و یکنواخت نیز دارند. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین ارزش اقتصادی در هکتار به ترتیب مربوط به ازگیل با 900 ریال در هکتار و گردوی جنگلی با 10343 هزار ریال در هکتار بود. ارزش اقتصادی در هکتار گونه ی گردو به عنوان با ارزشترین گونه از 809 تا 10343 هزار ریال در نوسان بود. نتیجه گیری: بررسی الگوی پراکنش مکانی درختان نشان داد که غالبا از الگوی کپه ای پیروی می کنند. این امر ارزش اقتصادی در واحد سطح گونه ها را افزایش می دهد. بالا بودن این ارزش مقدار برداشت افراد در زمان کوتاه را ممکن ساخته و هزینه های برداشت را کاهش می دهد. همچنین تمرکز مدیریت جهت تهیه طرحهای بهره برداری را افزایش داده و تصمیم گیری های اصلی را برای تنظیم قوانین و بحث های حفاظتی در این مناطق انجام دهد.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سجاد قنبری

استادیار، گروه جنگلداری دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی اهر، دانشگاه تبریز

احمد عباسنژاد الچین

گروه جنگلداری و اقتصاد جنگل دانشگاه تهران

غلامحسین مرادی

گروه محیط زیست، دانشگاه یزد

باقر خالقی

دانشگاه تهران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Akhavan, R., Sagheb Talebi, Kh., Hosseini, M., and Parhizagar, P. ...
  • spatial pattern of trees during forest development stages in intact ...
  • Kelardasht. Iranian J. Forest and Poplar Research, 18: 332-336. (In ...
  • Alavi, J., Zahedi Amiri, Gh., Noori, Z., and Marvi Mohajer, ...
  • Ripley’s K-Function in Detecting Spatial Pattern of Wych Elm Species ...
  • North of Iran. Journal of Forest and Wood Science and ...
  • Alijani, V., and Feghhi, J. 2011. Investigation on the Elm ...
  • Structure to Apply for Sustainable Management (Case Study: Gorazbon district, ...
  • Forest). Journal of Environmental Studies, 60: 35-44. (In Persian) ...
  • Erfanifard, S.Y., and Mahdian, F. 2013. Comparative investigation on the ...
  • spatial pattern analysis of trees in forests, Case study: Wild ...
  • province, Iran. Iranian Journal of Forest and Poplar Research, 20: ...
  • Erfanifard, S.Y., Feghhi, J., Zobeiri, M., and Namiranian, M. 2009. ...
  • pattern of trees in Zagros forests. Iranian J. Natural Resources., ...
  • Ghanbari, S. 2015. Values, Capabilities and Socio-economic Constraints of Non-Wood ...
  • Forest Products in Arasbaran Forests, PhD Thesis. Faculty of Natural ...
  • of Tehran. P330. (In Persian) ...
  • Hou, J.H., Mi, X.C., Liu, C.R., and Ma, K.P. 2004. ...
  • Quercus- Betula forest in northern China. J. Vegetation Sci., 15: ...
  • Karimi, M., Pormajidian, M.R., Jalilvand, H., and Safari, A. 2012. ...
  • application of O-ring function in determination of small-scale spatial pattern ...
  • species (Case study: Bayangan forests, Kermanshah). Iranian J. Forest and ...
  • Kint, V., Robert, D.W., and Noel, L. 2004. Evaluation of ...
  • structural indices in forest stands. Ecological Modeling, 180: 461-476. ...
  • Linares-Palomino, R. 2005. Spatial distribution patterns of trees in a ...
  • the Cerros de Amotape National Park, northwestern Peru. Peruvian J. ...
  • Modabberi, A., Susani, J., Abrari Vajari, K., Khosravi, Sh., and ...
  • Investigation of the structure of middle Zagros forests. Quarterly Journal ...
  • (3): 34-45. (In Persian) ...
  • Naidoo, R., and Ricketts, T.H. 2006. Mapping the economic costs ...
  • conservation. PLoS biology, 4(11): e360. ...
  • Pommerening, A., and Stoyan, D. 2008. Reconstructing spatial tree points ...
  • neighbor summary statistics measured in small subwindows. Cana. J. Forest ...
  • Saha, D., and Sundriyal, R. 2011. Utilization of non-timber forest ...
  • Implications for management and livelihood. Forest Policy and Economics, 14(1): ...
  • Salas, C., Le May, V., Nunez, P., Pacheco, P., and ...
  • old-growth Nothofagus obliqua forest in south-central Chile. Forest Ecology and ...
  • Management, 231: 38-46. ...
  • Schaafsma, M., Morse-Jones, S., Posen, P., Swetnam, R., Balmford, A., ...
  • Burgess, N.D., Chamshama, S., Fisher, B., and Green, R. 2012. ...
  • functions for extraction of Non-timber Forest Products: A case study ...
  • in Tanzania. Ecological Economics, 80: 48-62. ...
  • Schaafsma, M., Morse-Jones, S., Posen, P., Swetnam, R., Balmford, A., ...
  • Burgess, N.D., Chamshama, S., Fisher, B., and Freeman, T. 2014. ...
  • forest benefits: Economic valuation of Non-Timber Forest Products in the ...
  • Mountains in Tanzania. Global Environmental Change, 24: 295-305. ...
  • Shariati Najaf Abadi, H., Soltani, E., Saeidi, Z., and Gorjestani ...
  • Spatial Distribution of the Hawthorn (Crataegus monogyna) Trees Attacked by ...
  • Ermine (Yponomeuta padella) in Bazoft Forests of Chaharmahal and Bakhtiari ...
  • Applied Ecology., 14: 39-48. (In Persian) ...
  • Soares Filho, B.S., Sónia Maria, C.R., William Leles, S.C., Amanda ...
  • D.S., Lorenzini, T., Elaine, L., Frank, M., Welisson Wendel, E.G., ...
  • Hermann, O.R. 2017. Economic Valuation of Changes in the Amazon ...
  • maps for Non Timber Forest Products (NTFPs). Centro de Sensoriamento ...
  • Sohrabi, H. 2015. Spatial pattern of woody species in Chartagh ...
  • Journal of Forest and Poplar Research. 22: 27-38. (In Persian) ...
  • Srivastava, V., and Anitha, D. 2010. Mapping of non-timber forest ...
  • sensing and GIS. Tropical Ecology, 51(1): 107. ...
  • Vedel-Sørensen, M., Tovaranonte, J., Bøcher, P.K., Balslev, H., and Barfod, ...
  • Spatial distribution and environmental preferences of 10 economically important forest ...
  • palms in western South America. Forest Ecology and Management, 307: ...
  • Zhang, Y.T., Li, J.M., Chang, Sh.L., Li, X., and Lu, ...
  • Picea schrenkiana population in the Middle Tianshan Mountains and the ...
  • topographic attributes. Journal of Arid Land, 4(4): 457-468. ...
  • Zenner, E.K., and Peck, J.E. 2009. Characterizing structural conditions in ...
  • red pine: spatial dependency of metrics and adequacy of plot ...
  • Management, 257: 311-320. ...
  • نمایش کامل مراجع