مدیریت تقاضای آب در بخش کشاورزی و تاثیر آن بر منابع آب دشت بجنورد به کمک اتصال مدل های WEAP و MODFLOW

توسعه کشاورزی و صنعت، کاهش منابع آب سطحی، افت سطح آب های زیرزمینی عوامل مهم کمبود آب هستند که یک راه مقابله با آن استفاده از مدیریت تلفیقی آب های سطحی و زیرزمینی می باشد. در این تحقیق با بکارگیری مدل شبیه سازی منابع آب WEAP و اتصال آن به مدل شبیه سازی آب زیرزمینی MODFLOW ، مصارف حوضه آبریز دشت بجنورد مورد ارزیابی قرارگرفت. واسنجی دو مدل بر اساس یک دوره 6 ساله (از سال آبی 85-1384 تا سال 90-1389) و اعتبارسنجی آن برای یک دوره 2 ساله (سال های 91-1390 و 92-1391) انجام گرفت. سپس سناریوهای مختلف مدیریتی از جمله ثابت نگه داشتن سطح زیرکشت درمقابل افزایش تعداد صنایع، افزایش راندمان آبیاری در بخش کشاورزی و ترکیبی از سناریوهای فوق، جهت کاهش تقاضای آب در نظر گرفته شد. بر اساس این سناریوها پیش بینی ها برای یک دوره 28 ساله (از سال 93-1392 تا سال 20-1419) انجام و اثرات آن بر روی منابع آب حوضه مورد بررسی قرارگرفت. نتایج نشان داد که به کارگیری هم زمان راهبردهای مختلف مدیریت مصرف آب، بهتر از حالت استفاده منفرد از هر کدام از آن ها، برداشت آب از منابع مختلف را کاهش می دهد. شاخص اعتمادپذیری تامین آب در سناریوی مرکب کلی، برای بخش های شرب شهری، روستایی، کشاورزی و صنعت به ترتیب 100، 100، 4/60 و 5/71 درصد برآورد گردید. همچنین آبخوان آبرفتی با 47/0 میلیون متر مکعب افت سالیانه حجم ذخیره به تعادل نسبی رسیده است اما آبخوان آهکی با 02/6 میلیون متر مکعب افت سالیانه حجم ذخیره دچار مشکل است که نیازمند اقدامات بیشتر در این زمینه می باشد.

کلیدواژه ها:

مدیریت منابع آب ، شبیه سازی ، آب زیرزمینی