بررسی آزمایشگاهی ضریب دبی در سازه ترکیبی سرریز مرکب -روزنه
محل انتشار: پژوهش های حفاظت آب و خاک، دوره: 25، شماره: 3
سال انتشار: 1397
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 430
فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWSC-25-3_013
تاریخ نمایه سازی: 11 آبان 1398
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: سرریزها و روزنه ها (دریچه ها) از جمله سازه های هیدرولیکی هستند که به ترتیب برای کنترل عمق و دبی جریان به کار می روند. همچنین هر دو سازه به طور وسیع برای اندازه گیری دبی جریان نیز مورد استفاده قرار می گیرند. از مهم-ترین دلایل استفاده از این سازه ها به عنوان وسایل اندازه گیری، داشتن رابطه دبی-اشل ساده است. هم چنین در مواردی که جریان آب انتقالی حاوی مواد رسوبی و اجسام شناور باشد، ترکیب این دو سازه باعث بهبود عملکرد سیستم می شود. یکی از گزینه هایی که برای افزایش کارایی سازه ترکیبی سرریز-روزنه قابل استفاده است، ترکیب سرریزهای مرکب با روزنه می باشد. مطالعات بسیار محدودی در این زمینه وجود دارد. مواد و روش ها: این پژوهش با هدف بررسی آزمایشگاهی ضریب دبی در سازه ترکیبی سرریز مرکب (مثلثی-مستطیلی)-روزنه انجام شده است. آزمایش ها در یک فلوم مستطیلی به طول 10 متر و عرض 40 سانتی متر انجام شده است. در این آزمایش ها از سرریزهای مثلثی با زوایای 45، 60 و 90 درجه و روزنه های مستطیلی استفاده شده است. عرض سرریز مستطیلی 40 سانتیمتر است. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که برای سازه سرریز مرکب در تمامی زوایای مورد مطالعه، با افزایش ارتفاع نسبی سرریز (نسبت هد آب یا بار آبی روی سرریز به ارتفاع سرریز)، ضریب دبی سرریز مرکب افزایش می یابد. با وجود تغییرات نسبتا زیاد بار آبی روی سرریز و نیز زوایای سرریز مثلثی، تغییرات ضریب دبی سرریز مرکب نسبتا کم بوده و در محدوده 58/0 تا 61/0 تغییر می کند. این مسئله بیانگر اهمیت تعیین دقیق این ضریب برای سازه سرریز مرکب است. همچنین مشخص شد که با افزایش زاویه راس مثلث در سرریزهای مرکب، ضریب دبی این سازه افزایش می یابد این در حالی است که با افزایش این زاویه در سرریزهای مرکب-روزنه، ضریب دبی سازه مذکور کاهش می یابد. ارتفاع بازشدگی روزنه نیز بر ضریب دبی سازه ترکیبی سرریز مرکب-روزنه موثر است به طوری که با افزایش این پارامتر، ضریب دبی سازه ترکیبی کاهش می یابد. همجنین مشخص شد که ضریب دبی سازه ترکیبی سرریز مرکب-روزنه تا حدودی کمتر از ضریب دبی این سازه در حالت بدون روزنه است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان بر اساس اطلاعات ساده ای مثل هندسه سرریز مرکب و روزنه و نیز عمق جریان در بالادست سازه ترکیبی سرریز مرکب-روزنه، ضریب دبی را با دقت مناسبی محاسبه نموده و این سیستم ترکیبی را با اطمینان در کانال های و شبکه های آبیاری مورد استفاده قرار داد. در این صورت ضمن کنترل مناسب تراز سطح آب توسط سرریز مرکب، انتقال رسوب معلق وارد شده به کانال نیز از روزنه به خوبی انجام خواهد شد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
ابراهیم شعبانی
دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های آبی
عبدالرضا ظهیری
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
امیراحمد دهقانی
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مهدی مفتاح هلقی
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :