بررسی شگرد قرآنی التفات در پرتو ساختار اطلاعات گفتمان

این مقاله، شگرد قرآنی التفات را در پرتو ساختار اطلاعات گفتمان بررسی می کند. پرسش اصلی این است که به چه ترتیب می توان شگرد التفات را در پرتو ساختار اطلاعات گفتمان تبیین کرد؟ از این رو،ابتدا به پیشینهٔ مطالعاتی و تعریف التفات اشاره می شود، سپس ساختار اطلاعات گفتمان و مؤلفههای آن یعنی ساخت مبتدایی و قاعدهٔ حفظ موضوع بررسی می شود، از زوایای دوربین / کانونی شدگی سخن به میان می آید و پس از آن انواع التفات از جمله التفات در پرتو ساخت مبتدایی، قاعدهٔ حفظ موضوع و زوایای دید بررسی و تحلیل می شوند، به نظر می آید در عمدهٔ آیات قرآنی، خداوند با تغییر موقعیت که به واسطهٔ انواع التفات انجام می شود، نحوهٔ ارائهٔ اطلاعات به خواننده را تغییر می دهد و خواننده نیز پیام را با چینشی تازه دریافت می کند و همین امر میزان همدلی او را با صحنه تغییر می دهد. یافتههای این پژوهشی عبارتاند از: ۱) در شگرد التفات، اطلاعات با بسته بندی جدید در اختیار خواننده قرار می گیرند؛۲) مبتداسازی و قاعدهٔ حفظ موضوع، دلایلی زبان شناختی برای التفات ارائه می دهند؛ب) انواع التفات بر اینجا و اکنون بودن گفتمان شفاهی قرآن و نقش فعالانهٔ خواننده در مقام مخاطب حی و حاضر کلام خداوند، تأکید میگذارند.

کلیدواژه ها:

التفات ، ساختار اطلاعات گفتمان ، ساخت مبتدایی ، قاعده حفظ موضوع ، زاویه دید ، میزان همدلی