انگاره زبان شناختی نگارش و گزینش خبر: رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی

اگرچه از دیرباز زبان شناسی به خبر، به عنوان گونه ای از متن، توجه ویژدای داشته، پژوهشهای این حوزه بر تحلیل صرف متون خبری و شناسایی ویژگیهای زبانی آنها تمرکز یافته و توجه زبان شناسان و محققان علوم رسانه بیشتر به تعیین مجموعهای از ملاک های گزینش خبر یا «ارزشهای خبری» و ارائهٔ فهرست های مختلف از این معیارهای گزینش معطوف بوده است. مقالهٔ حاضر بر آن است تا به این پرسشها پاسخ دهد: چگونه می توان فرایند نگارش و گزینش خبر را در قالب یک انگارهٔ منسجم توصیف کرد؟ ملاک ها 义 به اصطلاح مرسوم ارزشهای خبری زبانی کدام اند؟ رابطهٔ این ملاک ها با دیگر عوامل نگارش و گزینش خبر چگونه است؟ هدف این پژوهش، شناسایی و معرفی انگارهٔ زبان شناختی فرایند نگارش و گزینش خبر است که در آن مجموعه ای از بایسته های زبانی تولید خبر در کنار عوامل غیرزبانی، از جمله ملاک های اجتماعی، اقتصادی و حرفهای، بازبینی و ارائه می شود. پژوهش حاضر به شیوهٔ توصیفی و تحلیلی و با اتکا به شدد است. این پژوهش ضمن معرفی اصول چهارگانهٔ گرایس به عنوان معیارهای نگارش متن خبری، انگاردای چندسطحی از فرایند تولید خبر را معرفی می کند که مبتنی بر دستاوردهای زبان شناختی، به ویژه تحلیل گفتمان انتقادی است و به نقش عوامل کلان ساختی از جمله ایدئولوژی ، روابط قدرت و رقابت در شکل دهی به کفتمان خبری نیز میپردازد.

کلیدواژه ها:

تحلیل گفتمان انتقادی ، انگارهٔ نگارش و گزینش خبر ، اصول گرایس ، ارزشهای خبری