فصل و وصل از منظر علم معانی و دستور زبان فارسی

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 2,340

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LSJ-5-7_001

تاریخ نمایه سازی: 25 خرداد 1398

چکیده مقاله:

چکیده    علم معانی، یکی از شاخه های سه­گانه علوم بلاغی به شمار می رود که از دیرباز، سخن گفتن بر مقتضای حال و مقام مخاطب وگوینده، موضوع اصلی این علم بوده است. بحث از معنا، علم معانی را در پیوند با علومی چون معنا شناسی قرار می دهد، اما آنچه عامل تمایز این دو علم می شود، بحث از معنای ثانویه جملات بر اساس مقتضای حال است. اگرچه محور اصلی علم معانی بر این قید استوار است، اما در کتب معانی سنتی، به مباحثی برمی خوریم که نه تنها ارتباطی با معنای ثانویه کلام ندارند، بلکه کاملا در حوزه معنا شناسی و دستورزبان قرار می گیرند. یکی از مباحثی که علمای بلاغی آن را جزء مهم­ترین بحث معانی به شمار آورده اند، بحث فصل و وصل است. ما در این مقاله برآنیم تا این بحث را از دیدگاه معانی ثانویه در علم معانی و دستورزبان بررسی کنیم. در این میان، در ارتباط با این موضوع،به نظریه متنیت و انسجام توجه می­کنیم. یافته های پژوهش، بیانگر آن است که بحث فصل و وصل، بالذات مختص دستورزبان است که در دستور زبان از آن با عنوان پیوند و وابستگی (لفظی و معنوی) به تفصیل نام برده اند. در واقع ذکر این بحث در علم معانی که به جنبه لفظی و معنای زبانی کلام ناظر است، معانی ثانویه ندارد. به عبارت دیگر، جابه­جایی این دو پیوند عامل ایجاد اغراض و یا معانی ثانویه نمی شود.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

عباسعلی وفایی

استاد زبان و ادبیات فارسی/ دانشگاه علامه طباطبایی

سمیه آقا بابایی

دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ارسطو. (1371). ریطوریقا. ترجمه دکتر پرخیده ملکی، اقبال. تهران:  1387. ...
  • احمدی گیوی، حسن و انوری، حسن. (1385). دستور زبان فارسی ...
  • انوری، حسن. پشت دار، علی محمد. (1385). آیین نگارش و ...
  • باطنی، محمدرضا. (1370). توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی. تهران: موسسه ...
  • تجلیل، جلیل. (1369). معانی و بیان. تهران: انتشارات نشر دانشگاهی. ...
  • تفتازانی، سعدالدین. (1372). مختصرالمعانی، انتشارات مصطفوی قم. ...
  • خانلری، پرویز. (1351). دستورزبان فارسی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. ...
  • خیام پور، عبدالرسول. (1347). دستورزبان فارسی. تبریز: انتشارات کتاب فروشی ...
  • رجایی، محمد خلیل. (1360). معالم البلاغه. انتشارات دانشگاه پهلوی. ...
  • رضانژاد، غلامحسین. (1367). اصول علم بلاغت در زبان فارسی. چاپ ...
  • سهراب، الیزابت. (1383). پایان نامه­ی کارشناسی ارشد، علم معانی ازدیدگاه ...
  • شمیسا، سیروس. (1386). معانی. تهران: میترا. ...
  • شمیسا، سیروس. (1388). سبک شناسی شعر. تهران: میترا . ...
  • صفوی، کورش. (1390). اززبانشناسی به ادبیات. جلد اول. تهران: انتشارات ...
  • صفوی، کورش. (1384). فرهنگ توصیفی معنی شناسی. تهران: فرهنگ معاصر. ...
  • صفوی، کورش. (1391). آشنایی با زبانشناسی در مطالعات ادب فارسی. ...
  • فرشیدورد، خسرو. (بی تا). دستور امروز، تهران. ...
  • قریب، عبدالعظیم و دیگران. (1371). دستور زبان فارسی (دستور پنج ...
  • کزازی، میر جلال الدین. (1370). زیبا شناسی سخن فارسی 2، ...
  • لازار، ژیلبر. (1389). دستور زبان فارسی معاصر. ترجمه­ی مهستی بحرینی. ...
  • لطفی پور ساعدی، کاظم، (1362). زبانشناسی و دستورزبان آموزشی. تبریز: ...
  • مدرسی، فاطمه. (1386). از واج تا جمله فرهنگ زبانشناسی دستوری، ...
  • نجفی، ابوالحسن. (1389). غلط ننویسیم. تهران: مرکز انتشارات دانشگاه. ...
  • همایون فرخ، عبدالرحیم. (1364). دستور جامع زبان فارسی، هفت جلد ...
  • نمایش کامل مراجع