تحلیل تطبیقی مشبه و مشبه به های سعدی شیرازی و شفیعی کدکنی

سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 545

فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LSJ-7-12_008

تاریخ نمایه سازی: 25 خرداد 1398

چکیده مقاله:

در این مقاله تشبیهات 50 غزل عاشقانه سعدی شیرازی و دفتر غزل برای گل آفتابگردان شفیعی کدکنی، از منظر مشبه و مشبه به ، تکرار در تشبیهات و شیوه های نو کردن آن مورد تطبیق و بررسی قرار گرفت. مقایسه تطبیقی تشبیهات این دو نماینده دیروز و امروز، آشکار کننده برخورد دو نگاه و دو تجربه در عرصه تشبیهات است. ازاین رو در این مقاله با دسته بندی کردن عناصر، تطبیق و تحلیل تشبیهات و ارائه نمودارهایی، میزان ابتکار و تقلید گویندگان مشخص شد. از رهرو این تطبیق و بررسی دریافتیم که مشبه در دفتر شفیعی کدکنی و مشبه به در غزل های منتخب سعدی از تنوع و تعدد بیشتری برخوردار است. تعدد مشبه، یعنی تعدد فکر و اندیشه و گستردگی موضوع را منجر می شود؛ حال آن که تعدد مشبه به، یعنی تنوع مضمون، اغراق و مبالغه. همچنین در این پژوهش دریافتیم که سعدی از تشبیهات: تفضیل، مضمر، مقید کردن و واژگان مترادف، برای رفع تکرار مشبه های خود استفاده کرده است؛ در مقابل شفیعی کدکنی مقید کردن مشبه و همراه شدن تشبیه با دیگر صنایع زیبایی ساز را برای رهایی از تکرار برگزیده است و از آنجا که خیال او تشبیهات جدیدی را ابداع نموده ، کمتر از شگردهای گریز از تکرار تشبیه قدما چون: تشبیه معکوس، تفضیل و... بهره برده است. همچنین شفیعی کدکنی برای رهایی از تکرار در مشبه به، از لطیف کردن تشبیه سود جسته که کاری نو و بدیع محسوب می شود و شیخ اجل بدان توجهی نداشته است.

نویسندگان

علی سلیمانی

دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

بهاءالدین اسکندری

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه قم

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • بشردوست، مجتبی.(1379). در جستجوی نیشابور. چاپ اول. تهران: ثالث. ...
  • پورنامداریان، تقی.(1381). سفر در مه. چاپ اول. تهران: نگاه. ...
  • تجلیل، جلیل.(1353). تناسی تشبیه . دانشکده ادبیات و علوم انسانی ...
  • حمیدیان، سعید.(1384). سعدی در غزل. چاپ دوم. تهران: قطره. ...
  • زرین کوب، حمید.(1358). چشم انداز شعر نو فارسی. چاپ اول. ...
  • سعدی، مصلح الدین.(1386). کلیات. تصحیح محمد علی فروغی. چاپ پنجم. ...
  • شاملو، احمد.(1386). مجموعه آثار: شعرها. چاپ پنجم. تهران: نگاه. ...
  • شفیعی کدکنی، محمد رضا.(1387). صورخیال در شعر فارسی. چاپ دوازدهم. ...
  • .(1388). هزاره دوم آهوی کوهی. چاپ پنجم. تهران: سخن. ...
  • شمیسا، سیروس. (1385). بیان. چاپ اول. تهران: میترا.            ...
  • . (1388). سبک شناسی شعر. چاپ چهارم. تهران: میترا. ...
  • صفوی، کورش.(1390). از زبان شناسی به ادبیات. ج 2. چاپ ...
  • عبادیان، محمود.(1384). تکوین غزل و نقش سعدی. چاپ اول. تهران: ...
  • عباسی، حبیب الله.(1378). سفرنامه باران. چاپ اول. تهران: روزگار. ...
  • عشقی، میرزاده.(1350). کلیات مصور عشقی. به کوشش علی اکبر مشیر ...
  • علوی مقدم، محمد؛ اشرف زاده، رضا.(1387). معانی و بیان. چاپ ...
  • فرشیدورد، خسرو.(1353). توام شدن تشبیه با عوامل دیگر زیبایی در ...
  • فروزانفر، بدیع الزمان.(1376). معانی و بیان، (تقریرات استاد بدیع الزمان ...
  • فولادوند، عزت الله.(1388). مردی است می سراید. چاپ اول. تهران: ...
  • کزازی، میرجلال الدین.(1389). بیان. چاپ نهم. تهران: مرکز.  ...
  • لاهوتی، ابوالقاسم.(1358). دیوان. به کوشش و مقدمه احمد بشیری. چاپ ...
  • نجاریان، محمدرضا و دیگران.(1384). ابزار نوسازی تشبیه در دیوان هشت ...
  • وحیدیان کامیار، تقی.(1386). تشبیه ترفند ادبی ناشناخته . فصلنامه تخصصی ... [مقاله ژورنالی]
  • نمایش کامل مراجع