نقش شبکه های اجتماعی مجازی در قابلیت های پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی

مقدمه: استقبال گسترده دانشجویان از شبکه های اجتماعی مجازی، فرصت بی نظیری را برای پیگیری تأثیرات کاربست اینرسانه بر قابلیت های تحصیلی آنان فراهم آورده است. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی برقابلیت های پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی انجام گرفت.مواد و روش ها: روش پژوهش از نظر راهبرد اصلی، کمی، از نظر راه کار اجرایی، میدانی و از نظر تکنیک تحلیلی، توصیفی-پس رویدادی بود. جامعه آماری را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی، شهید بهشتی و محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1393-1392 با حجم تقریبی 20000 نفر تشکیل می داد. روش نمونه گیری از نوع تصادفی ساده بود. حجم نمونه با توجه به مدل کرجسی- مورگان و با در نظر گرفتن خطای α=0/05 نزدیک به 377 نفر در نظر گرفته شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شبکه های اجتماعی مجازی (با پایایی α=0/66)، پرسشنامه قابلیت های پژوهشی در قالب هشت مؤلفه (با پایایی α=0/97) استفاده شد. روایی ابزار با نظر اساتید راهنما تأیید گردید و دادهها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 20 و آزمون آنالیز واریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شد.نتایج: تأثیر جداگانه کاربست شبکه های مجازی بر قابلیت پژوهشی و مؤلفه های توانایی انتخاب موضوع و تبیین مسئله،جستجوی تحت وب، تبحر در نگارش علمی، اجرای پژوهش و گردآوری دادهها، توانایی طبقه بندی و تحلیل، توانایی تدوین و تفسیرنتایج و گزارش آن معنی دار است و بر توانایی فیش برداری و اخلاق پژوهشی معنی دار نیست. همچنین تأثیر جنسیت بر مؤلفه انتخابموضوع و تبیین مسئله و تبحر در نگارش علمی معنی دار و بر سایر مؤلفه ها معنیدار نیست. در نهایت تأثیر تعامل بین کاربستشبکه های مجازی و جنسیت بر هیچ یک از قابلیت های پژوهشی معنی دار نیست.نتیجه گیری: شبکه های اجتماعی با اتکا به ظرفیت فرامتنی خود در ارتباط هایی که شکل داده اند باعث تفاوت هاییدر سطح قابلیت های پژوهشی دانشجویان کاربر شبکه های مجازی در مقایسه با سایرین شدهاند. بنابراین آموزش و فرهنگ سازی ونظارت کارشناسانه و مستمر بر فضای این شبکه ها و برنامه ریزی برای آینده می تواند پیشنهادی اساسی برای سیاستگذاران ودست اندرکاران حوزه مجازی باشد.

کلیدواژه ها:

اینترنت ، شبکه های اجتماعی ، پژوهش ، دانشجویان