تحلیل بینامتنیت مولفه عشق در عبهرالعاشقین و صفات العاشقین

عبهرالعاشقین مجموعه ای از آرا و اندیشه های روزبهان بقلی شیرازی درباره عشق است. به دلیل اهمیت فراوانی که این رساله عرفانی در ادبیات فارسی دارد، بر آثار بعد از خود از جمله مثنوی صفات العاشقین اثر هلالی جغتایی تاثیر بسزایی گذاشته است. از آن جایی که این دو اثر از لحاظ موضوع و درون مایه اشتراکات زیادی با هم دارند، می توان برای درک بیشتر قابلیت های شان، آن ها را بر اساس نظریه بینامتنی ژنت که به سه گونه آشکارا تعمدی، پنهان تعمدی و ضمنی تقسیم شده است، مورد مطالعه قرار داد. یافته های پژوهش نشان می دهد که بسیاری از مضامین مربوط به عشق در عبهرالعاشقین و صفات العاشقین چون ازلی بودن، دوسویه بودن عشق، دشواری و موانع راه عشق و ... (از نوع ضمنی ژنتی) تکرار شده است. البته این رابطه بینامتنیت به گونه ای نیست که صفات العاشقین را به عنوان یک اثر تقلیدی صرف و بدون خلاقیت نشان دهد. این مقاله در صدد است تا مضامین مشابه و مشترک مولفه عشق را در این آثار با روش توصیفی تحلیلی مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

بینامتنیت ، عشق ، روزبهان بقلی ، صفات العاشقین ، عبهرالعاشقین